แนวคิดการพัฒนาทางด้านอุตสาหกรรมในปัจจุบัน ส่วนใหญ่จะมีทิศทางหรือความคิดที่สอดคล้องไปกับความสมดุลของธรรมชาติเป็นหลัก การพัฒนาของอุตสาหกรรมยานยนต์ก็เช่นเดียวกัน ปัจจุบันเราสามารถสัมผัสความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมจากรถยนต์ยี่ห้อต่าง ๆ ผ่านนวัตกรรมใหม่ ๆ เรื่อยมา แต่ละค่ายรถยนต์ต่างก็พยายามนำเอาจุดเด่น หรือเทคโนโลยีที่ทันสมัย มาสอดผสานเข้าไปให้เหมาะสมกับการใช้งานปัจจุบัน ทั้งนี้ก็เพื่อเป็นทางเลือกที่ดีกว่าสำหรับผู้บริโภค
ถ้าหากจะประหยัดพลังงานไฟฟ้าในโรงงานอุตสาหกรรมแล้ว มอเตอร์ไฟฟ้าเป็นเรื่องที่ต้องดำเนินการเป็นอันดับต้น ๆ ของการประหยัดพลังงานในโรงงานอุตสาหกรรม เพราะโดยภาพรวมของค่ากระแสไฟฟ้าที่เกิดขึ้นในโรงงานอุตสาหกรรมประมาณเกือบ 70% เกิดจากการใช้พลังงานในมอเตอร์ไฟฟ้า
โดยทั่วไปผู้บริหารองค์กรธุรกิจ มักจะมองเรื่องการบริหารความเสี่ยงในมุมมองด้านความปลอดภัยและอาชีวอนามัย แต่ในสภาพของการบริหารงานจริงนั้น ความเสี่ยงไม่ได้ถูกจำกัดอยู่แค่ในเรื่องความปลอดภัยและอาชีวอนามัยเท่านั้น แต่ความเสี่ยงยังครอบคลุมถึงการปฏิบัติงานด้านต่าง ๆ ขององค์กรด้วย การบริหารความเสี่ยงก็เป็นอีกแนวทางหนึ่งในการประยุกต์ใช้ยุทธศาสตร์เชิงรุก บางครั้งเหตุการณ์ที่ไม่พึงประสงค์ยังไม่เกิดขึ้น ซึ่งองค์กรจำเป็นต้องเฝ้าระวังและติดตามไม่ให้เกิดสิ่งที่ไม่คาดคิดเกิดขึ้นเสมอ
สารมลพิษอากาศที่มีในไอเสียที่พบอยู่บ่อยครั้งในกระบวนการเผาไหม้จากการใช้เชื้อเพลิงประเภทฟอสซิ เช่น น้ำมันเตา ถ่านหิน เป็นต้น นั่น คือ ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2) และออกไซด์ของไนโตรเจน (NOx) ซึ่งเป็นสารมลพิษหลักที่ถูกควบคุมด้วยกฎหมาย โดยเฉพาะก๊าซซัลเฟอร์นี้จะส่งผลกระทบทั้งเป็นมลพิษอากาศ แล้วยังจะทำให้เกิดการเสียหายจากการกัดกร่อนต่ออุปกรณ์ต่าง ๆ ได้ด้วย
นับแต่ต้นศตวรรษที่ 20 อุตสาหกรรมยานยนต์ได้เริ่มมีบทบาทที่สร้างความเปลี่ยนแปลงสำคัญถึงสองครั้ง นั่นคือ ความเปลี่ยนแปลงครั้งแรกเกิดขึ้นในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง เมื่อ Henry Ford และ Alfred Sloan ได้ก้าวจากระบบการผลิตด้วยความชำนาญ (Craft Production) สู่รูปแบบการผลิตปริมาณมาก (Mass Production) ซึ่งส่งผลให้อเมริกากลายเป็นผู้นำเศรษฐกิจโลกในระยะต่อมา
ประกายไฟฟ้า (Arc Flash) เกิดขึ้นเมื่อกระแสไฟฟ้าไหลผ่านช่องว่างอากาศระหว่างตัวนำ ทั้งนี้ในลักษณะการใช้งานปกติที่ตัวนำไฟฟ้าต่างเฟสกันต้องถูกจัดวางด้วยระยะห่างระหว่างกันอย่างปลอดภัย หากมีการสัมผัสตัวนำด้วยมือ หรือโพรบของเครื่องมือวัดจนเป็นสาเหตุให้เกิดการลัดวงจรระหว่างตัวนำไฟฟ้าขึ้น และเกิดเป็นประกายไฟฟ้าขึ้นมา โดยที่ประกายไฟฟ้านั้นจะมีความจ้าของแสงสูง และมีพลังงานความร้อนเกิดขึ้นในระดับที่ก่อให้เกิดอันตรายได้
จากสภาพแวดล้อมในการแข่งขันขององค์กร ธุรกิจมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ทำให้องค์กร ธุรกิจต้องมีการปรับตัวให้ทันกับสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป องค์กรที่มีประสิทธิภาพในการจัดการการเปลี่ยนแปลงสูง จะต้องเป็นองค์กรที่มีความยืดหยุ่น และมีการพัฒนาเตรียมพร้อมเพื่อรองรับกับการเปลี่ยนแปลง ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับผู้บริหารองค์กร ธุรกิจที่จะต้องมีความตื่นตัว เฉลียวฉลาดในการที่จะบริหารจัดการการเปลี่ยนแปลงอย่างได้ผล
จากบทความตอนที่แล้วได้กล่าวถึงเกี่ยวกับภาพรวมของระบบสื่อสารที่ใช้ในงานอุตสาหกรรม แต่ในบทความฉบับนี้จะกล่าวเกี่ยวกับภาพรวมของปัญหา เหตุขัดข้องและวิธีการแก้ไขปัญหาของระบบสื่อสารในงานอุตสาหกรรม เมื่อมีปัญหาเหตุขัดข้องเกิดขึ้นที่ต้องรับการแก้ไขในระบบสื่อสารข้อมูล วิศวกรหรือช่างเทคนิคต้องพยายามใช้วิธีการบำรุงรักษามาตรฐาน เพื่อจะทำให้การแก้ไขปัญหาสามารถทำสำเร็จภายในเวลารวดเร็วที่สุด
ในปีที่ผ่านมา ประเทศไทยและรวมถึงทั่วโลก ได้ประสบกับปัญหาวิกฤติจากสภาวะราคาน้ำมันแพงกันถ้วนหน้า ทั้งนี้เป็นเพราะน้ำมันที่ประเทศไทยใช้ในปัจจุบัน ส่วนใหญ่ยังคงต้องนำเข้าจากต่างประเทศ ซึ่งราคาจะแปรผันตามสภาวะของตลาดน้ำมันโลกและประเทศไทยไม่มีความสามารถที่จะควบคุมปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลต่อราคาน้ำมันได้ ในส่วนของรัฐบาลเองก็พยายามที่จะรณรงค์ให้คนไทยใช้น้ำมันอย่างประหยัดให้มากที่สุดผ่านทางนโยบายต่าง ๆ ไม่เว้นแม้กระทั่งการใช้ก๊าซธรรมชาติสำหรับยานยนต์หรือ NGV (Natural Gas Vehicle)
โรงงานอุตสาหกรรมโดยส่วนใหญ่จะต้องใช้ลมอัด (Compressed Air) เป็นส่วนหนึ่งในระบบการผลิตเช่น ทำความสะอาดอุปกรณ์หรือใช้ในระบบควบคุม เป็นต้น จึงทำให้การเลือกเครื่องอัดอากาศและการเดินท่อลมอัดนั้นจะต้องเลือกและติดตั้งอย่างถูกหลักวิศวกรรม เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ, ลดต้นทุนในการผลิตรวมทั้งความปลอดภัยด้วย
ปัจจุบันสภาพปัจจัยแวดล้อมทางธุรกิจได้มีความเปลี่ยนแปลงอย่างพลวัตร ทำให้องค์กรธุรกิจส่วนใหญ่ประสบปัญหาความผันผวนจากปัจจัยต่าง ๆ ปัญหาส่วนใหญ่ที่องค์กรส่วนใหญ่เผชิญมักเกิดจากผลกระทบจากปัจจัยภายนอก เช่น ต้นทุนการผลิต การวางแผน ความล่าช้าในการกำหนดการผลิต และระยะเวลาส่งมอบไม่แน่นอน มักเกิดจากสาเหตุที่เป็นผลกระทบจากคู่ค้าหรือผุ้ส่งมอบ ด้วยเหตุนี้การบริหารห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain Management) จึงมีบทบาทสนับสนุนการดำเนินธุรกรรมยุคใหม่ด้วยการสร้างประสิทธิภาพการไหลของทรัพยากร และการบริหารต้นทุนให้เกิดประสิทธิผลสูงสุด
กิจการหลายแห่งมักจะมีการนำเสนอผลิตภัณฑ์หรือการบริการใหม่ ๆ ที่มีความแตกต่างกันไป ซึ่งผลิตภัณฑ์หรือการบริการรูปแบบใหม่เหล่านั้นมักจะนำเสนอถึงโอกาสของความสามารถในการทำกำไรที่อาจจะเกิดขึ้นได้ แต่การวางแผนงานด้วยความระมัดระวังเป็นสิ่งที่มีความจำเป็นอย่างยิ่งต่อการที่จะบรรลุผลสำเร็จตามเป้าหมายที่วางไว้ได้ กุญแจที่สำคัญอย่างหนึ่งของการวางแผนงานคือ การใช้แนวคิดของการวิเคราะห์ต้นทุน ปริมาณ กำไร
ปัจจุบันระบบเครื่องมือวัดและการควบคุมสำหรับอุตสาหกรรมกระบวนการผลิตมีการพัฒนากันอย่างต่อเนื่อง เพื่อตอบสนองความต้องการจากผู้ใช้ทั้งในด้านจำนวนข้อมูล, ความเชื่อถือได้ของระบบควบคุมและสมรรถนะการทำงานที่เพิ่มขึ้น เพื่อให้การแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างเครื่องมือวัดและระบบควบคุมมีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น จึงจำเป็นต้องมีการพัฒนาระบบการสื่อสารเพื่อให้มีปริมาณการรับส่งข้อมูลได้มากขึ้น ระบบการควบคุมแบบ FieldBus จึงเป็นเทคโนโลยีที่ได้มีการนำมาใช้ในการสื่อสารข้อมูล ทดแทนการสื่อสารแบบเก่าที่ใช้เป็นสัญญาณอะนาลอกด้วยมาตรฐานสัญญาณกระแส 420 mA
ในปัจจุบัน เครื่องใช้ไฟฟ้าเกือบทั้งหมดประกอบด้วยชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ ไม่ว่าจะเป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ขับเคลื่อนด้วยมอเตอร์ก็จะมีชุดควบคุมมอเตอร์ชนิด Variable Speed Drive (VSD) เป็นส่วนประกอบอยู่ หรือหลอดไฟฟ้าแสงสว่างชนิดแก๊สดิสชาร์จ (Gas Discharge Lighting) ก็จะมีบัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Ballast) เป็นอุปกรณ์ควบคุมรวมอยู่ด้วย การใช้งานอุปกรณ์ไฟฟ้าอิเล็กทรอนิกส์อย่างแพร่หลายทำให้ระบบไฟฟ้ากำลังเกิดความไวต่อความแปรปรวน (Power Disturbance) และเกิดการรบกวนของสัญญาณคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (Electromagnetic Interference EMI) และนำไปสู่ปัญหาของการใช้งานของอุปกรณ์ไฟฟ้าในที่สุด
ห่วงโซ่อุปทานเป็นการเชื่อมโยงกันระหว่างองค์กร ทรัพยากร และกิจกรรมต่างๆที่รวมถึงการก่อให้เกิดคุณค่าในรูปของสินค้าสำเร็จรูปหรือบริการให้แก่ลูกค้าทำให้คุณค่าเกิดมากที่สุดในแต่ละจุดเชื่อมโยงทำให้คุณค่าเกิดมากที่สุดสำหรับความสามารถโดยรวม การไหลของข้อมูลในกระบวนการโซ่อุปทานจะมีความสัมพันธ์กันทั้งประบวนการทั้งในด้านของลูกค้า ผู้ผลิต ผู้จัดจำหน่าย การจัดจำหน่ายเมื่อลูกค้ามีความต้องการสินค้ามากขึ้นสินค้าจะถูกจัดจำหน่ายหมดอย่างรวดเร็วโดยเฉพาะสินค้าที่ลูกค้ามีความต้องการสูง การบริหารวัสดุหรือสินค้าคงคลังให้สามารถสนองความต้องการของผู้บริโภคได้ทัน โดยการการเติมเต็มสินค้าคงเหลือให้เพียงพอตลอดเวลาจึงมีความสำคัญ
การดำเนินธุรกิจในปัจจุบันที่เต็มไปด้วยการแข่งขัน ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี สินค้าหลากหลายรูปแบบ และทุนที่พร้อมจะทุ่มลงสู่สนามธุรกิจ ทำให้หลาย ๆ องค์กรพบว่าความได้เปรียบในการแข่งขัน (Competency Advantage) ที่สำคัญมาจากความสามารถของพนักงาน จากงานวิจัยหลายชิ้นให้ผลที่ตรงกันว่า การสร้างความสามารถในการแข่งขันจะใช้เวลาในการเลียนแบบต่าง ๆ กัน โดยมีปัจจัยเรื่องคนเป็นสิ่งที่สำคัญและใช้เวลานานที่สุดและยากที่สุดในการเลียนแบบ หลาย ๆ องค์กรจึงเริ่มให้ความสนใจในเรื่องการนำ Competency Model มาช่วยกำหนดทักษะ ความรู้ และลักษณะของบุคคลที่จำเป็นต่อการทำงานแต่ละประเภท เพื่อให้ประสบผลสำเร็จโดยสอดคล้องกับกลยุทธ์ และวัฒนธรรมขององค์กร
จากภาวะเศรษฐกิจของประเทศไทยในปีที่ผ่านมานั้น มีการขยายตัวเพียงร้อยละ 4.0 ซึ่งมีปัจจัยมาจากผลกระทบทางเศรษฐกิจโลกที่ซบเซา สถานการณ์การเมืองภายในประเทศ ตลอดจนปัญหาความผันผวนของราคาน้ำมันดิบในตลาดโลกที่พุ่งตัวสูงขึ้นเป็นประวัติการณ์ ส่งผลต่อสถานการณ์พลังงานของประเทศไทยในปีที่ผ่านมาอย่างต่อเนื่อง
แนวคิดลีนได้มีบทบาทสนับสนุนการพัฒนาผลิตภาพทั้งในภาคการผลิตและบริการอย่างแพร่หลายด้วยการระบุคุณค่าที่มุ่งตอบสนองในสิ่งที่ลูกค้าคาดหวังและสร้างผลตอบแทนสูงสุดให้กับธุรกิจด้วยเครื่องมือสนับสนุน อย่างเช่น แผนภูมิสายธารแห่งคุณค่า กิจกรรม 5ส., แทกต์ไทม์ (Takt Time) การผลิตแบบไหลทีละชิ้น (One-Piece Flow) และการสร้างวัฒนธรรมการปรับปรุงอย่างต่อเนื่องให้เกิดขึ้นภายในองค์กรหรือที่มักเรียกติดปากว่าไคเซ็น (Kaizen) ที่มีพัฒนาการมากว่า 50 ปี โดยผู้นำอุตสาหกรรมผลิตรถยนต์อย่างโตโยต้าซึ่งเป็นเสมือนกลยุทธ์ทางธุรกิจที่รักษาความสามารถการแข่งขันอย่างยั่งยืน
การบริหารฐานกิจกรรมสามารถที่จะให้ประโยชน์ได้ทั้งกิจการที่ให้การบริการและกิจการอุตสาหกรรม ศูนย์การวิจัยของ NASAs Lewis พบว่าการบริหารฐานกิจกรรมเป็นสิ่งที่มีความสำคัญอย่างมากต่อการที่จะช่วยให้การใช้ทรัพยากรทางการเงินทำได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ช่วยให้ระบุถึงกิจกรรมและทรัพยากรที่ต้องใช้ในปริมาณที่เหมาะสมตามแนวทางที่ก่อให้เกิดความประหยัดและการดำเนินงานของกิจการยังคงความมีประสิทธิภาพไว้ได้
การเพิ่มขึ้นของประชากร กิจกรรมทางเศรษฐกิจของมนุษย์ทั้งการผลิตและการให้บริการ ได้เปลี่ยนวิถีชีวิตของคนทั้งโลกและรวมถึงคนไทยไปสู่การอุปโภคบริโภคที่มีการใช้พลังงานและทรัพยากรธรรมชาติอย่างฟุ่มเฟือย ก่อให้เกิดความเสื่อมโทรมและการลดลงของทรัพยากรธรรมชาติ การเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วของปริมาณขยะมูลฝอยและมลพิษต่าง ๆ
การผลิต (Production/Operations) เป็นการสร้างสินค้าและบริการโดยใช้ปัจจัยการผลิตเพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้า ผลผลิตที่ได้ต้องมีอรรถประโยชน์ในด้านหน้าที่ใช้สอย รูปร่างลักษณะสวยงาม ผลิตในปริมาณที่เพียงพอกับความต้องการ ทันเวลาและอยู่ ณ สถานที่ที่ถูกต้อง การบริหารการผลิต (Production/Operations Management) จึงเป็นการบริหารกระบวนการแปรสภาพปัจจัยนำเข้าให้กลายเป็นผลผลิตที่มีมูลค่า มากกว่าผลรวมของปัจจัยนำเข้าโดยใช้ระบบการบริหารการผลิต
ไอน้ำเป็นของเหลวที่มีพลังงานโดยเฉพาะความร้อนอยู่เป็นจำนวนมากและเป็นของเหลวที่สามารถพาความร้อนในตัวเองไปแลกเปลี่ยนถ่ายเทความร้อนได้ง่ายจึงนิยมใช้เป็นแหล่งพลังงานสำหรับเพิ่มความร้อน ดังนั้นเพื่อให้การใช้งานมีประสิทธิภาพและปลอดภัย ระบบไอน้ำจะต้องออกแบบอย่างถูกหลักวิศวกรรม