การเกิดกลโกงก็มักจะเกิดกับผู้ส่งออกรายใหม่เสียมากกว่า เพราะขาดทั้งประสบการณ์ และความรู้สึกเกรงใจของผู้ส่งออกรายใหม่ ทำให้ต้องตกเป็นเครื่องมือ
การค้าระหว่างประเทศคือ การส่งออก การค้าระหว่างประเทศมีหลายวิธีที่นำเสนอ เช่น การทำการส่งออกด้วยตัวเอง (Exporting) การไปลงทุนในต่างประเทศเองทั้งหมด (Foreign Investment) การลงทุนแบบมีผู้ร่วมลงทุน (Joint Venture) การส่งออกผ่านนายหน้า (Trader) การทำการค้าระหว่างประเทศส่วนใหญ่ผู้ประกอบการขนาดกลางหรือขนาดเล็ก จะนิยมใช้คือการส่งออก ดังนั้นการเกิดกลโกงก็มักจะเกิดกับผู้ส่งออกรายใหม่เสียมากกว่า เพราะขาดทั้งประสบการณ์ และความรู้สึกเกรงใจของผู้ส่งออกรายใหม่ ทำให้ต้องตกเป็นเครื่องมือทำการค้าของกลุ่มที่รู้ช่องทางเอารัดเอาเปรียบ |
. |
ปัจจัยแรก ที่ต้องสังเกต คือ การเปิด Latter of Credit ด้วยจำนวนเงินที่มากทีเดียว ทำให้เกิดความน่าเชื่อถือ เช่น การเปิด L/C เป็นจำนวนเงิน 100,000 — 300,000 เหรียญสหรัฐซึ่งคงไม่มีใครปฏิเสธ คนกลุ่มนี้มีเครดิต โดยที่เอกสารส่วนใหญ่เป็นของปลอมหรือทำขึ้นเองหรือแม้แต่สมรู้ร่วมคิดกับคนในธนาคาร แล้วแต่วิธีที่สามารถทำได้ แล้วพวกเขาจะสั่งสินค้าด้วยจำนวนไม่มากพอที่ทางฝ่ายผู้เสียหายจะนำเรื่องไปฟ้องร้องเพราะไม่คุ้มกับค่าใช้จ่ายที่ต้องเสียกับการดำเนินการ เมื่อทางฝ่ายผู้ส่งออกรับทราบว่าสินค้าอาจไม่ได้คืน หรือไม่สามารถเบิกเงินได้ ด้วยเหตุผลต่าง ๆ |
. |
กล่าวง่าย ๆ คือ โดนกลโกงเข้าให้แล้ว ก็ไม่ได้ดำเนินการแต่ประการใด ด้วยเหตุผล 2 ประการ คือ จำนวนเงินที่ไม่มากจึงไม่เสียเวลา เอาเวลาไปทำการค้ากับรายอื่นดีกว่า ประการที่สอง คือ จำนวนสินค้ามีมูลค่าไม่มากทำให้ไม่คุ้มกับการสืบหาข้อมูลเพื่อดำเนินการในชั้นศาลต่อไป ดังนั้นจึงเป็นช่องทางที่ทำให้คนกลุ่มนี้รู้ถึงจุดบอดของผู้ประกอบการ แม้แต่ธนาคารเองก็ประสบกับเหตุการณ์นี้เช่นกัน แล้วก็ไม่เสียเวลากับการติดตามเพราะไม่คุ้มค่าใช้จ่าย โดยเฉพาะค่าใช้จ่ายที่ต้องเสียในต่างประเทศด้วยแล้ว ธนาคารก็จะตัดเงินส่วนนี้เป็นหนี้สูญ |
. |
ปัจจัยต่อไปคือ คนกลุ่มนี้มีความรู้ด้านการขนส่งเป็นอย่างดี รู้ว่าสินค้าจะถึงท่าเมื่อไหร่ แล้วออกของให้เร็วที่สุด โดยใช้การชำระเงินเป็นเช็ค หลังจากผู้ประกอบการหลงเชื่อว่ามีเครดิตจากการที่สามารถเปิด Letter of Credit ด้วยจำนวนเงินที่มาก การออกเช็คจึงเป็นเรื่องที่รับได้สำหรับผู้ประกอบการรายใหม่ วิธีการเริ่มต้นด้วย การขอรายการสินค้า ขอราคาสินค้า และรายละเอียดอื่นๆ ที่ลูกค้าพึงกระทำ |
. |
หลังจากนั้นก็ทำการสั่งสินค้าโดยมีการเปิด L/C อย่างถูกต้อง ผ่านไปได้สักเดือนถึงสองเดือน เมื่อฝ่ายผู้นำเข้าได้ทำการสืบความเคลื่อนไหวเป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็นสินค้าที่มีอยู่ใน สต็อก หรือสินค้าที่กำลังผลิต เมื่อทราบแน่ชัดว่า ผู้ส่งออกมีสินค้าในสต็อกที่สามารถดำเนินการได้ ผู้นำเข้าจะเดินทางมายังประเทศผู้ส่งออกแบบจู่โจม ด้วยความภูมิฐานประดับประดาอัญมณี ตลอดจนพักโรงแรมระดับ 5 ดาว ทำทีว่ารีบมาก |
. |
ด้วยเหตุผลที่ว่า ลูกค้าพอใจสินค้าที่ผู้ส่งออกมีและต้องการสินค้าด่วน ไม่ว่าจะเป็นประเภทใดที่มีอยู่ในสต็อกสามารถขายได้หมด เมื่อผู้นำเข้ามีเครดิตครั้งแรกในการสั่งสินค้า ทำให้ง่ายต่อการเจรจา โดยผู้นำเข้าอ้างว่าไม่สามารถเปิด L/C ได้ทันเพราะต้องใช้เวลา จึงขอใช้เช็คในการสั่งจ่ายแทน และที่สำคัญด้วยความเร่งรีบ ผู้นำเข้าขอให้ผู้ส่งออกให้สิทธิในการรับสินค้าที่ท่าเรือปลายทางได้เลย เพื่อเป็นการประหยัดเวลา ยิ่งไปกว่านั้นเขาอาจวางแผนนับวันหยุดของประเทศนำเข้าว่าอยู่ช่วงไหน แล้วก็สามารถอ้างว่าต้องรีบเอาสินค้าออกมิฉะนั้นจะติดวันหยุดหลายวันด้วยเหตุผลต่างๆนานา ที่ล้วนแล้วแต่มีเหตุมีผล มีที่มาที่ไป ทำให้ยากต่อการปฏิเสธเป็นอย่างยิ่ง |
.. |
ปัจจัยที่สาม คือ บางรายสามารถเกลี่ยกล่อมให้นักธุรกิจยอมให้ใช้สมุดบัญชีของบริษัทเพื่อจะใช้เลขที่ของธนาคารในการดำเนินการเปิด Latter of Credit โดยมีค่าตอบแทนที่น่าพอใจมากในการให้ใช้เลขที่บัญชี การดำเนินการโอนค่อนข้างรวดเร็วมากโดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศสเปน |
.. |
ปัจจัยที่สี่ ค่อนข้างทันสมัยพอสมควรคือ Digital Trading จริงๆแล้วเป็นเรื่องยากที่จะเกิดการทุจริตผ่านการค้าอิเล็กโทรนิค เนื่องจากการป้องกันจากการใช้ encrypt โดยมี Signature กำกับอยู่แม้นว่าส่วนใหญ่แล้วบริษัทที่ไดรับอนุญาตในการทำการค้าบน Electronic Platform ต้องเป็นบริษัทใหญ่ที่มีชื่อเสียงในด้านดีน่าเชื่อถือ แต่ก็ไม่เกินความสามารถของกลุ่มที่ต้องการหาประโยชน์ไปได้โดยเฉพาะกลุ่มที่เคยทำธุรกิจเกี่ยวกับการขนส่งจำพวก freight Forwarder ก็คงไม่ยากที่จะได้รับการยอมรับเมื่อรายชื่ออยู่บน Electronic Platform แล้ว ก็ทำให้บริษัทยิ่งมีเครดิตมากขึ้น |
. |
ความจริงแล้วการมีชื่ออยู่บน Electronic Platform นั้น ไม่ได้บอกอะไรกับผู้ซื้อมากไปกว่า บริษัทที่มีตัวตนโดยจะ Encrypt หรือไม่ก็แล้วแต่ เป็นเพียงการบอกว่าจะไม่มีใครมารับทราบขั้นตอนในการซื้อของ ณ.เวลานั้น แต่อย่าลืมว่าการมีชื่อบน Electronic Platform นั้นไม่ได้บอกหรือรับประกันว่าเนื้อหาต่าง ๆ ที่นำเสนอนั้นถูกหรือมีความเป็นจริงมากน้อยแค่ไหน |
. |
หลายท่านที่ทำการขอจดทะเบียนหรือหลายท่านที่เป็นลูกค้าอยู่คงต้องเลือกใช้บริษัทที่มีชื่อเสียง อย่างเช่น Amazon.com ที่ขายหนังสือ มีชื่อเสียงในด้านการจัดส่งที่รวดเร็วและการติดตามหนังสือที่ส่งมา สามารถทราบด้วยระบบ Digital ที่ทันสมัย แม้นว่าสินค้าจะแพงในด้านการขนส่งและการประกันภัย แต่เชื่อว่าลูกค้าหลายๆท่านก็พอใจในการบริการที่แน่นอนและทันเวลา |
. |
ปัจจัยที่ห้า คือ การผสมผสานการทำงานระหว่าง L/C (Letter of Credit) กับ T/T (Telegraphic Transfer) เข้าด้วยกัน รูปแบบนี้เป็นที่นิยมมากในการจ่ายเงินต่ำกว่ามูลค่าของสินค้า (Undervalue Arrangement) ที่ตกลงกัน ต้องเรียนให้ทราบก่อนว่า วิธีการจ่ายเงินแบบนี้เป็นวิธีการที่ผิดกฎหมาย ใช้ในการหลีกเลี่ยงหรือใช้ลดอากรขาเข้าและภาษี ทำให้ผู้ประกอบการสามารถใช้ประโยชน์ของส่วนต่างในการเสนอราคาได้เหนือกว่าคู่แข่ง |
. |
ส่วนใหญ่แล้วผู้นำเข้าจะใข้วิธีนี้ก็ต่อเมื่ออากรนำเข้าค่อยข้างสูงรวมถึงภาษีด้วย เพื่อทำให้ราคาสามารถแข่งขันได้ คงไม่จำเป็นต้องใช้วิธีนี้ถ้าอากรนำเข้าไม่เกิน 10 —15% การใช้วิธีนี้ Undervalue Arrangement นั้น เป็นวิธีที่เสี่ยงมาก ถ้าถูกจับได้ ท่านผู้ส่งออกอาจได้ขายสินค้าแต่ ความวุ่นวายก็อาจเกิดขึ้นได้ ถ้าผู้นำเข้าขาดความชำนาญ |
. |
เพื่อความเข้าใจมากยิ่งขึ้น มาพิจารณาจากตัวอย่าง ในการใช้วิธีการนี้ โดยผู้นำเข้าจะให้ผู้ส่งออกจัดเอกสารเป็น 2 ส่วน ตัวอย่างเช่น บริษัท XYZ ทำสัญญาซื้อสินค้า A 1,000 ชิ้นที่ราคา FOB โดยได้ราคาชิ้นละ US$9 รวมเป็นเงินทั้งสิน US$9,000 ผู้นำเข้าสินค้าดังกล่าวต้องการเสียอากรนำเข้า 25% ของราคาจริงที่ตกลงกันหรือราคา US$2.25 ต่อหน่วย รวมเป็นเงิน US$2,250 เพราะฉะนั้นเอกสารอีกชุดที่ว่าจะใส่ข้อมูลอันหลัง คือสินค้า A 1,000 ชิ้นที่ราคา FOB |
. |
โดยราคาต่อชิ้นคือ US$2.25 รวมเป็นเงินทั้งสิ้น US$2,250 ส่วนอีกฉบับจะเสนอราคาจริง หลังจากนั้นผู้นำเข้าเปิด L/C เป็นจำนวนเงิน US$2,250 และจะชำระเงินโดยผ่านการโอน T/T ในส่วนที่เหลือเป็นจำนวนเงิน US$6,750 เพราะฉะนั้นแล้วผู้ส่งออกต้องส่งออกในมูลค่า US$9,000 ตามมาตราการควบคุมเงินตราของรัฐบาล ในขณะที่ผู้นำเข้าจะชำระอากรนำเข้าและภาษีในมูลค่า US$2,250 บวกกับค่าใช้จ่ายอื่นๆในการดำเนินการดังกล่าว ในกรณีถ้าผู้นำเข้าถูกจับที่ท่าเรือปลายทาง สินค้านั้นก็ถูกยึด |
. |
โดยศุลกากรของประเทศนั้นๆ ผู้ส่งออกก็ยากที่จะได้รับชำระเงิน ในกรณีถ้าผู้นำเข้าไม่ถูกจับเสียก่อน ขั้นตอนต่อไปคือ ผู้นำเข้าต้องซื้อดอลล่าห์จากตลาดมืดและส่งเงินโดยใช้วิธีการ T/T โดยผ่านประเทศที่สาม อย่างที่ทราบกันดีว่า บ่อยครั้งที่ T/T ดังกล่าวจะไม่ถึงมือผู้ส่งออกตามที่ตกลงกัน และที่สำคัญคือ สินค้านั้นๆมักจะถึงมือผู้นำเข้าก่อนที่ผู้ส่งออกจะได้รับชำระด้วยวิธี T/T ก็ต้องคิดให้ดีว่าวิธีใดเหมาะสม วิธีนี้เหมาะกับผู้ที่มีความซื่อสัตย์ทั้งสองฝ่าย |
. |
ปัจจัยตัวที่หกคือ ในทางงกลับกันจากกรณีศึกษาในปัจจัยที่ห้า ท่านผู้ส่งออกอาจจะพบอีกลักษณะคือ ผู้นำเข้าต้องการเสียอากรนำเข้า 80% ของราคาที่ตกลงกัน และส่วนที่เหลือผู้นำเข้าจะส่งให้เมื่อสั่งสินค้าครั้งต่อไป ผู้ส่งออกรายใหม่ที่ขาดประสบการณ์คงดูว่า ข้อเสนอก็พอรับได้ แต่จริงแล้ว ท่านอาจติดกับก็ได้หรือที่เรียกว่าตกกระไดพลอยโจร ก็ไม่ผิดนัก เพราะการที่ผู้นำเข้ายังไม่ชำระอีก 20% ที่เหลือ ซึ่งอย่าลืมว่า เมื่อเวลาล่วงเลยไป มูลค่าของเงินก็เพิ่มขึ้น แต่ท่านอย่าหวังว่าท่านจะได้คืนในส่วนดังกล่าวโดยง่าย |
. |
หรือแม้แต่การสั่งซื้อครั้งต่อไปในส่วนดังกล่าวนี้ ท่านอาจจะได้เมื่อมีการสั่งซื้อถึงครั้งที่สามหรือสี่ (ถ้าผู้นำเข้าไม่โกงท่าเสียก่อน) ถึงตอนนี้ผู้ส่งออกคงถามว่า แล้วผู้นำเข้าทำไปเพื่ออะไร ประการแรก แน่นอนเพื่อยืดเวลาการชำระเงิน ประการที่สอง จ่ายอากรนำเข้าถูกกว่าเดิมนิดหน่อยแต่ก็ยังดีกว่าไม่ได้ส่วนต่างเลย ประการที่สามคือ ผู้นำเข้าสามารถใช้ส่วน20%ที่เหลือนี้เป็นเงินประกันในการบังคับกรายๆ ว่าให้ผู้ส่งออกส่งสินค้าให้ตรงตามคำสั่งซื้อและตามเงื่อนไขที่ต้องการ |
. |
และประการสุดท้าย ผู้นำเข้าสามารถใช้ส่วน 20% ที่เหลือนี้เป็นเงินประกันในการหักค่าเสียหายเมื่อสินค้าเกิดชำรุด (Defective Product) วิธีนี้ช่างแยบยล โดยส่วนใหญ่แล้วผู้ที่สร้างเหตุการณ์เช่นนี้ มักจะเป็นผู้นำเข้าที่มาจากประเทศที่พัฒนาแล้ว ซึ่งพบบ่อยๆ ดังนี้ เมื่อผู้นำเข้ารับสินค้าและแจ้งกลับมายังผู้ส่งออกว่า มีสินค้าชำรุดมีมูลค่า US$3,000 โดยมากกรณีอย่างนี้จะเกิดขึ้นเมื่อ ผู้นำเข้ามีเงินค้าชำระผู้ส่งออกอยู่เป็นจำนวนมากพอสมควร เช่น US$8,000 ถ้าเป็นไปตามที่ผู้นำเข้าเสนอมา ผู้นำเข้าจะชำระเงินเพียง US$5,000 เท่านั้น |
. |
โดยขั้นตอนการพิสูจน์นั้น ผู้ส่งออกจำเป็นต้องขอรูปสินค้า เพื่อพิสูจน์ว่าสินค้านั้นๆชำรุดจริง ตามจำนวนที่ได้รับแจ้ง อีกวิธีในการพิสูจน์คือ จ้างนักสืบในการหาข้อเท็จจริง (ถ้าจำนวนเงินค่อนข้างมากก็ถือว่าจำเป็นต้องทำ) โดยผู้แทนดังกล่าวไปเยี่ยมผู้นำเข้าที่กล่าวอ้าง ในบางกรณีเมื่อผู้แทนไปพิสูจน์ความเสียหายปรากฏว่า สินค้าชำรุดเพียง US$400 เท่านั้น แต่ผู้นำเข้ากลับขอ Claim ค่าเสียหายถึง US$3,000 ผู้ส่งออกรายใหม่ควรระวังเมื่อเกิดกรณีดังกล่าว เพราะท่านได้ประสบกับการโกงโดยใช้ประสบการณ์ในการทำการค้าที่เหนือกว่าท่าน |
. |
การทำการค้าระหว่างประเทศนั้น มีเรื่องราวมากมายที่ต้องติดตามข่าวเสมอ ไม่ว่าจะเป็นด้านการตลาดที่ปัจจุบันนั้นสินค้าในกลุ่ม ใช้กลยุทธ์ใดนำตลาด หรือการศุลกากรในประเทศที่ต้องติดต่อด้วย รวมถึงการศุลกากรในประเทศของเราเช่นกัน นอกจากนี้แล้วด้านการธนาคารที่ผู้ส่งออกให้ความสนใจและรับทราบข่าวหรือกฏระเบียบต่างๆ ที่ออกมาใหม่ ถ้าไม่แน่ใจควรถามผู้รู้ อย่าถามตัวแทนที่ใช้วิธีแบบเก่าๆ (ใต้โต๊ะ) ท่านจะไม่ได้คำตอบ |
. |
นอกจากผ่านขั้นตอนไปได้ แต่จะทุกครั้งหรือไม่นั้น ตัวท่านผู้ส่งออกคงต้องหาคำตอบเองกระมัง โดยภาพรวมแล้วในโลกการค้าไม่ว่าจะในประเทศหรือนอกประเทศ ย่อมมีกลุ่มคนที่มีจรรยาบรรณและกลุ่มคนที่แสวงหาผลประโยชน์ จนบางครั้งไม่สามารถแยกแยะได้ จึงต้องอาศัยทั้งประสบการณ์ของตนเอง รวมถึงการปรึกษาผู้มีประสบการณ์อีกทางหนึ่ง |
. |
ที่มา : กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม- |