ปัจจุบันห้องสะอาดไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะในอุตสาหกรรมด้านการดูแลสุขภาพอีกต่อไป หรือแม้แต่ผู้ผลิตรถยนต์ก็เลือกที่จะทำสีรถยนต์ในห้องสะอาด
|
. |
ห้องสะอาด (Clean Room) คืออะไร |
ปัจจุบันห้องสะอาดไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะในอุตสาหกรรมด้านการดูแลสุขภาพอีกต่อไป โดยผลิตภัณฑ์ กระบวนการต่างๆ และอุตสาหกรรมหลากหลาย เช่น อากาศยาน โทรคมนาคม เซมิคอนดักเตอร์ เคมี คอมพิวเตอร์ วงจรรวม อาหาร และยา ต่างได้ประโยชน์จากการควบคุมสิ่งปนเปื้อนในอากาศ หรือแม้แต่ผู้ผลิตรถยนต์ก็เลือกที่จะทำสีรถยนต์ในห้องสะอาดเพื่อให้ได้ชิ้นงานที่มีคุณภาพสูงและสีที่ติดกับเนื้องานก็มีความคงทนมากขึ้นด้วย |
. |
ห้องสะอาดจะต้องสะอาดปราศจากฝุ่นละอองใดๆ เกือบทั้งหมด จะเห็นได้ว่าฝุ่นละอองสามารถลอยไปมาในอากาศได้ เช่น ละอองเกสรดอกไม้ แบคทีเรีย หรือฝุ่นผงที่ลมพัดมา ขณะที่กระบวนการเผาไหม้ การระเหยทางเคมี สารทำความสะอาด ควันจากการบัดกรี และการขัดสีที่เกิดจากการผลิตอุปกรณ์ก็สามารถก่อให้เกิดอนุภาคขนาดเล็กได้เช่นกัน ส่วนตัวมนุษย์เองนั้น ก็สามารถสร้างอนุภาคขนาดเล็กได้ในรูปของสิ่งสกปรกที่มาจากผิวหนัง ผ้าพันแผล เครื่องสำอาง และการหายใจ |
. |
การแบ่งประเภทห้องสะอาด |
Federal Standard 209 เป็นมาตรฐานของห้องสะอาดที่ใช้ปฏิบัติกันมากว่า 20 ปีแล้ว และในปัจจุบันก็ได้เกิดมาตรฐาน ISO/TC209 ขึ้นมาใช้ร่วมด้วย แต่ไม่ว่าจะเป็นมาตรฐานใดก็ล้วนแล้วแต่กำหนดไว้ว่าจะต้องตรวจวัดปริมาณของอนุภาคในอากาศต่อหน่วยปริมาณอากาศภายในห้องสะอาดเป็นอันดับแรก เนื่องจากมนุษย์และกระบวนการต่างๆ สามารถก่อให้เกิดสิ่งปนเปื้อนได้ |
. |
อากาศในห้องสะอาดจะต้องเป็นอากาศที่บริสุทธิ์เพื่อลดระดับความเข้มข้นของฝุ่นละอองต่างๆ อย่างไรก็ตาม ในความเป็นจริงกระแสลมเท่านั้นที่จะสามารถลดปริมาณอนุภาคต่างๆ ที่มีอยู่แล้วในห้องสะอาดได้ เมื่อเป็นเช่นนั้นจึงจำเป็นที่จะต้องลดการก่อให้เกิดอนุภาคให้น้อยที่สุดด้วยการเลือกผลิตภัณฑ์และกระบวนการที่เหมาะสมกับลักษณะของสิ่งแวดล้อมภายใต้การควบคุม |
. |
. |
การใช้ฉลากบาร์โค้ดในห้องสะอาด |
บาร์โค้ดเป็นประโยชน์อย่างมากต่ออุตสาหกรรมต่างๆ ซึ่งรวมถึงความสามารถในการติดตามผลิตภัณฑ์เพื่อวัตถุประสงค์ในด้านคุณภาพ ช่วยปรับปรุงความถูกต้องของข้อมูล ทำให้กระบวนการทำงานดีขึ้น และสามารถติดตามผลิตภัณฑ์ได้ในเวลาจริง สำหรับการปฎิบัติงานในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ ยา และอื่นๆ ที่ต้องดำเนินการภายในห้องสะอาดสามารถได้รับประโยชน์เดียวกันนี้ด้วยการใช้บาร์โค้ดและเทคโนโลยี ID อัตโนมัติต่างๆ |
. |
อย่างไรก็ตาม ฉลากที่ใช้ในห้องสะอาดอาจเป็นสาเหตุของการปนเปื้อนได้ถ้าไม่ได้รับการออกแบบมาสำหรับใช้งานในสภาพแวดล้อมดังกล่าวโดยเฉพาะ ฝุ่นผงสามารถหลุดออกมาจากใบปะแถบกาว หรือแผ่นซับของฉลากได้ ขณะที่ฉลากที่ถูกดึงออกแล้วก็สามารถนำไปสู่การปนเปื้อนของโมเลกุลที่ลอยไปมาในอากาศได้ เพราะส่วนกาวที่เหลืออยู่อาจมีฝุ่นผงยึดติดได้ ซึ่งนั่นจะนำไปสู่การปนเปื้อนที่เพิ่มมากขึ้นในกระบวนการต่างๆ |
. |
ข้อกำหนดของฉลากบาร์โค้ดในอุตสาหกรรมยาและอิเล็กทรอนิกส์ |
บริษัทผู้ผลิตยาต่างมีความกังวลในเรื่องของการแพร่กระจายของแบคทีเรียและไวรัส ดังนั้น บางบริษัทจึงทำการทดสอบแนวโน้มในการแพร่กระจายของแบคทีเรียในฉลากด้วยการเพาะไว้ในจานเพาะเชื้อของห้องปฏิบัติการ และโซลูชันฉลากสำหรับห้องสะอาดของบริษัท อินเตอร์เมค ก็ได้รับการทดสอบในลักษณะเดียวกันนี้ด้วย และพบว่าไม่มีการแพร่กระจายของเชื้อแบคทีเรียแต่อย่างใด ดังนั้น จึงถือได้ว่าผ่านการทดสอบ |
. |
สิ่งสกปรกและฝุ่งผงยังเอื้อให้เกิดสภาพแวดล้อมที่เหมาะในการเติบโตของแบคทีเรีย ซึ่งจำเป็นที่จะต้องได้รับการควบคุมอย่างเข้มงวด ดังนั้น ฉลากบาร์โค้ดที่ใช้เพื่อระบุและติดตามผลิตภัณฑ์ยาจึงต้องไม่เพิ่มความเสี่ยงที่จะก่อให้เกิดสิ่งปนเปื้อนใดๆ และเมื่อต้องการลดความเสี่ยงของการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ให้ได้มากขึ้น ผลิตภัณฑ์ยาบางรายการจึงต้องผ่านกระบวนการสเตอริไลซ์เพื่อฆ่าสิ่งมีชีวิตใดๆ ที่อาจมีอยู่ การทำให้ปลอดเชื้อในลักษณะนี้จะใช้ความร้อนสูงเป็นหลัก |
. |
โดยรูปแบบการสเตอริไลซ์ที่นิยมมี 2 รูปแบบด้วยกัน คือ การใช้รังสีแกมมาและแก๊ส สำหรับในกระบวนการใช้รังสีแกมมานั้น รังสีแกมมาจะผ่านทะลุบรรจุภัณฑ์ของผลิตภัณฑ์ เช่น ผ้าพันแผลที่ปลอดเชื้อหรือตัวยา เพื่อฆ่าสิ่งมีชีวิตใดๆ ที่มีอยู่ในผลิตภัณฑ์นั้นๆ ส่วนกระบวนการทำให้ปราศจากเชื้อโดยใช้ก๊าซจะเป็นการปล่อยก๊าซที่มีพิษไปในห้องจัดวางผลิตภัณฑ์ไว้ ซึ่งแก๊สจะทะลุเข้าไปในบรรจุภัณฑ์และทำลายเชื้อโรคหรือแบคทีเรียที่มีอยู่ ดังนั้นฉลากต่างๆ จึงจะต้องทนต่อกระบวนการสเตอริไลซ์ให้ได้ด้วย |
. |
ในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ ฝุ่นผงอาจก่อให้เกิดความเสียหายได้ ไม่ว่าจะทำลายเวเฟอร์ซิลิดคน หรือเซมิคอนดักเตอร์ให้เกิดความเสียหายในระหว่างการผลิต โดยในการผลิตเวเฟอร์ จะมีการใช้ฉลากบาร์โค้ดเพื่อติดตามผลิตภัณฑ์ในระหว่างกระบวนการผลิต ฉลากที่สามารถดึงออกได้จะถูกนำไปใช้แปะกับถุงหรือที่เก็บที่นำมาใช้เพื่อเพื่อป้องกันเวเฟอร์ไม่ให้สัมผัสกับอนุภาคที่ลอยไปมาในอากาศ ส่วนกาวที่เหลือเมื่อดึงฉลากออกมาแล้วนั้น ก็อาจมีฝุ่นผงมาเกาะและมีโอกาสที่จะทำให้ผลิตภัณฑ์เสียหายได้ |
. |
. |
โซลูชันห้องสะอาดของบริษัท อินเตอร์เมค |
บริษัท อินเตอร์เมค นำเสนอโซลูชันฉลากสำหรับห้องสะอาด 5 รายการ โดยแต่โซลูชันออกแบบมาเพื่อทำให้สภาพแวดล้อมของห้องสะอาดปราศจากการปนเปื้อนหรือฝุ่นผงที่อาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อผลิตภัณฑ์ได้ และคุณลักษณะต่อไปนี้จะช่วยลดความเสี่ยงที่อาจก่อให้เกิดการปนเปื้อนได้ |
. |
|
ผลิตภัณฑ์สำหรับห้องสะอาดของบริษัท อินเตอร์เมค |
ฉลากที่มีคุณสมบัติในด้านการยึดติดสูงแบบถาวรของห้องสะอาด แถบกาวที่มีความเหนียวอย่างมากพัฒนาขึ้นมาสำหรับยึดเกาะพื้นผิวที่ติดยาก |
ฉลากแบบดึงออกได้แบบพิเศษสำหรับห้องสะอาด แถบกาวที่สามารถดึงออกได้จากพื้นผิวส่วนใหญ่ |
ฉลากที่ดึงออกได้แบบมาตรฐานสำหรับห้องสะอาด สำหรับใช้ติดกับถุงหรือตัวขนย้ายผลิตภัณฑ์เมื่อต้องย้ายไปมาจากห้องสะอาด โดยที่ไม่เหลือหรือเหลือชิ้นส่วนติดค้างน้อยมากเมื่อดึงออก |
แท็กสำหรับห้องสะอาด พัฒนาเพื่อนำไปใช้กับห้องสะอาดที่จะต้องทนต่อการฆ่าเชื้อด้วยแก๊สและต้องไม่มีส่วนที่เหลือของที่ติดยึดใดๆ ติดค้างอยู่ |
แถบผ้าหมึกของห้องสะอาด ออกแบบมาเพื่อลดความเสี่ยงของการปนเปื้อน แถบผ้าหมึกนี้จะพันที่แกนพลาสติกและทนต่อการฉีกขาดและเปรอะเปื้อน |