เตรียมความพร้อมคนไทยก่อนประกาศใช้ "E20" หลังปีใหม่ นักวิชาการเผยใช้ไม่ได้กับรถทุกชนิด เหตุเพราะการเพิ่มสัดส่วนแอลกอฮอล์อีก 10% ทำให้คุณสมบัติบางประการของแอลกอฮอล์เพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะคุณสมบัติด้านการกัดกร่อน ซึ่งเป็นสาเหตุให้อะไหล่เครื่องยนต์ที่สัมผัสแอลกอฮอล์เสื่อมสภาพเร็วกว่าปกติ แนะรถยนต์จะที่ใช้ E20 ต้องเป็นรถที่ได้ผ่านการปรับปรุงคุณสมบัติให้สามารถใช้ E20 และได้รับการรับรองบริษัทผู้ผลิตรถยนต์แล้วว่าใช้ได้เท่านั้น ชี้ข้อดีการใช้แก๊สโซฮอล์มีส่วนช่วยแก้ปัญหาด้านเศรษฐกิจ และเพิ่มความมั่นคงด้านพลังงานให้กับประเทศ

ในตลอดช่วงปีที่ผ่านมา รัฐบาลมีความพยายามที่จะผลักดันให้ประชาชนหันมาใช้น้ำมันแก๊สโซฮอล์ E10 ทดแทนน้ำมันเบนซิน 95 ซึ่งถือว่าได้รับการยอมรับจากประชาชนเพิ่มขึ้นกว่า 30% ด้วยเหตุนี้รัฐบาลจึงเดินหน้าขยายการใช้น้ำมันแก๊สโซฮอล์ให้มากขึ้น โดยจะเริ่มให้มีการจำหน่ายน้ำมันแก๊สโซฮอล์ E20 ขึ้น ในต้นปีหน้า จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ประชาชนผู้ใช้รถต้องรู้จักความแตกต่างของ E10 และ E20 รวมถึงคุณสมบัติต่างๆ ที่อาจส่งผลต่อเครื่องยนต์

ผศ.ดร.จำนง สรพิพัฒน์ ประธานสายวิชาพลังงาน บัณฑิตวิทยาลัยร่วมด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อม ( JGSEE) ให้คำแนะนำเกี่ยวกับน้ำมันแก๊สโซฮอล์ว่า ปัจจุบันแก๊สโซฮอล์ที่มีใช้อยู่ในประเทศไทยเป็นแก๊สโซฮอล์ E10 ซึ่งมีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ 10% ด้วยคุณสมบัติหลายประการที่ใกล้เคียงกับน้ำมันเบนซิน จึงสามารถนำแอลกอฮอล์มาผสมเพื่อทดแทนส่วนของน้ำมันได้บางส่วน 

โดยไม่มีผลกระทบต่อสมรรถนะของรถยนต์มากนัก แต่อย่างไรก็ดี การเพิ่มสัดส่วนแอลกอฮอล์ในน้ำมันอีก 10% กลายเป็นแอลกอฮอล์ 20% (ที่เหลือเป็นน้ำมันเบนซิน 80%) ทำให้คุณสมบัติของเชื้อเพลิงในส่วนที่เป็นองค์ประกอบของแอลกอฮอล์ซึ่งแตกต่างจากน้ำมันปรากฏมากขึ้น จึงอาจมีปัญหากับเครื่องยนต์และรถบางรุ่น

"แอลกอฮอล์บริสุทธิ์มีคุณสมบัติเด่นหลายประการที่ต่างจากน้ำมันเบนซิน เช่น จุดเดือดของแอลกอฮอล์จะต่ำกว่าน้ำมันทำให้มีแรงดันไอมากกว่า ซึ่งจะมีปัญหากับรถบางรุ่น โดยเฉพาะรถรุ่นเก่าที่ใช้คาร์บิวเรเตอร์ที่มีถังน้ำมันติดตั้งห่างจากตัวเครื่องยนต์มากเกินไป หรือรถยนต์ที่มีขนาดของท่อเชื้อเพลิงที่เล็กเกินไป อาจมีผลทำให้แอลกอฮอล์ที่อยู่ในท่อเชื้อเพลิงเปลี่ยนสภาพจากของเหลวเป็นไอได้ง่ายเนื่องจากความฝืดของท่อมีมากเกินไป

ทำให้มีลักษณะเป็นฟองอยู่ในท่อดูดเชื้อเพลิง ส่งผลให้การหมุนของเครื่องยนต์มีความเร็วรอบไม่สม่ำเสมอ เครื่องจะกระตุกหรือดับในบางช่วง นอกจากนี้ แอลกอฮอล์ยังมีคุณสมบัติการกัดกร่อนสูง ยิ่งสัดส่วนของแอลกอฮอล์ในน้ำมันมากขึ้นจะยิ่งเพิ่มคุณสมบัติการกัดกร่อนให้เพิ่มมากขึ้นด้วย ซึ่งสามารถกัดกร่อนยาง พลาสติกบางชนิด และโลหะประเภททองเหลือง ทองแดง

ดังนั้นรถยนต์ที่มีอะไหล่เป็นยาง หรือโลหะทองเหลือง ทองแดงที่ไม่ได้รับการออกแบบและผลิตออกมาให้ทนต่อการกัดกร่อนของแอลกอฮอล์เป็นพิเศษจะไม่สามารถทนต่อการกัดกร่อนได้ อาจส่งผลให้ท่อส่งน้ำมันไปจนถึงถังน้ำมันเกิดการผุกร่อนจนทะลุได้ภายในระยะเวลาประมาณครึ่งปี – 1 ปี ด้วยเหตุนี้ รถยนต์ที่สามารถใช้เชื้อเพลิงแก๊สโซฮอล์ E20 ได้จึงต้องเป็นรถที่ผลิตด้วยยางหรือพลาสติกพิเศษที่ทนต่อการกัดกร่อนได้ รวมถึงต้องออกแบบองศาการจุดระเบิดให้เหมาะสมกับเชื้อเพลิงด้วย เพื่อให้เชื้อเพลิงสามารถเผาไหม้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด"

ปัจจุบันรถยนต์ที่ผลิตในประเทศจะออกแบบมาให้กับน้ำมันเบนซินล้วน เมื่อนำมาใช้กับแก๊สโซฮอล์จึงสามารถใช้ได้เฉพาะกับแก๊สโซฮอล์ที่มีส่วนผสมแอลกอฮอล์ในระดับที่มีความเข้มข้นไม่สูงนักคือเพียง E10 เท่านั้น มีผู้ผลิตรถยนต์ในประเทศไทยเพียงไม่กี่บริษัทเท่านั้นที่ผลิตหรือประกาศว่าจะนำเข้ารถยนต์บางรุ่นที่สามารถรองรับการใช้น้ำมันแก๊สโซฮอล์ E20 เช่น บริษัท ฟอร์ดและฮอนด้า

"ข้อดีของแก๊สโซฮอล์ที่ทำให้รัฐบาลหันมาสนับสนุนมากขึ้น เนื่องจากการใช้แก๊สโซฮอล์จะช่วยลดสัดส่วนความต้องการน้ำมันเบนซิน ซึ่งจะช่วยลดปริมาณการนำเข้าน้ำมันดิบได้ส่วนหนึ่ง รวมถึงเป็นการกระจายรายได้และสร้างงานให้กับเกษตรกรในประเทศ เพราะต้นทุนการผลิตแก๊สโซฮอล์มากกว่า 50% เป็นต้นทุนของวัตถุดิบทางเกษคร ซึ่งจะทำให้รายได้ดังกล่าวหมุนเวียนอยู่ภายในประเทศ เป็นการช่วยเหลือเกษตรกร และช่วยให้เศรษฐกิจในประเทศดีขึ้น

และที่สำคัญที่สุดคือจะช่วยเพิ่มความมั่นคงด้านพลังงานในกับประเทศได้ เนื่องจากสามารถพึ่งพาตัวเองในด้านพลังงานได้ระดับหนึ่ง สำหรับข้อเสียของการสนับสนุนให้ใช้แก๊สโซฮอล์ เชื้อเพลิงจึงไม่ใช่ประเด็นสำคัญที่สุด หากแต่การออกแบบและผลิตเครื่องยนต์ที่สามารถรองรับเชื้อเพลิงที่พัฒนาขึ้นใหม่นี้เป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในการส่งเสริมให้ประชาชนหันมาใช้" ผศ.ดร.จำนง กล่าว

อย่างไรก็ดี สำหรับประชาชนที่ยังมีปัญหากับแก๊สโซฮอล์ E10 ผศ.ดร.จำนง กล่าวว่า ผู้ที่ใช้ E10 แล้วมีปัญหาส่วนใหญ่จะเป็นกลุ่มผู้ใช้รถที่มักจะจอดรถทิ้งไว้นานๆ ไม่ได้ใช้รถเป็นประจำ ทำให้แอลกอฮอล์กับน้ำมันเกิดการแยกตัวออกจากกันเพราะไว้เป็นเวลานานเกินไป แอลกอฮอล์ซึ่งมีน้ำหนักเบากว่าจะลอยอยู่ด้านบน