ก.พลังงาน เผยแผนพลังงานชุมชน 3 เดือนช่วยลดค่าใช้จ่ายพลังงาน อบต.ละกว่า 3 แสน ชี้ความไม่รู้ทำชาวบ้านจนโดยไม่รู้ตัว หากปล่อยไว้ตัวเลขจะสูงขึ้นจนไม่สามารถพึ่งพาตัวเองได้
. |
ก.พลังงาน เผยแผนพลังงานชุมชน 3 เดือนช่วยลดค่าใช้จ่ายพลังงาน อบต.ละกว่า 3 แสน ชี้ “ความไม่รู้” ทำชาวบ้านจนไม่รู้ตัว บางครัวเรือน "ค่าใช้จ่ายพลังงาน" สูงถึง 60% หากปล่อยไว้ตัวเลขจะสูงขึ้นจนไม่สามารถพึ่งพาตัวเองได้ เดินหน้าหนุน อปท.ทำแผนฯ ต่อเนื่อง ปี 2551 ตั้งเป้าขยายอีก 162 แห่ง สนองพระราชดำริ "เศรษฐกิจพอเพียง" |
. |
ดร.ทวารัฐ สูตะบุตร ผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงพลังงาน กล่าวว่า กระทรวงพลังงานได้ดำเนินโครงการสนับสนุนการวางแผนจัดการพลังงานระดับท้องถิ่นขึ้นในปี พ.ศ.2549 โดยมีเป้าหมายสำคัญคือ การเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงานของประเทศ และพัฒนาพลังงานอย่างมีดุลยภาพควบคู่กับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและการมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคม โดยมีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นกลไกประสานงานหลักนั้น |
. |
ผลจากการการดำเนินงานในพื้นที่ชุมชนนำร่อง 24 แห่ง ทำให้ประชาชนมีความรู้ ความเข้าใจในคุณค่าของพลังงาน รวมทั้งตระหนักถึงผลกระทบจากการใช้พลังงานอย่างไม่มีประสิทธิภาพที่มีต่อวิถีชีวิตและสิ่งแวดล้อมในระยะสั้น และในระยะยาว |
. |
ในขณะเดียวกันผลจากการหันมาใช้พลังงานทดแทน และการใช้พลังงานอย่างประหยัดของชุมชน ส่งผลให้ค่าใช้จ่ายด้านพลังงานลดลงโดยเฉลี่ย 10-15% และจากการติดตามข้อมูลของ อบต. หรือ เทศบาลตำบลนำร่อง ในช่วงระยะ 3 เดือนที่มีทดลองปฏิบัติตามแผนพลังงานชุมชน พบว่าค่าใช้จ่ายพลังงานของแต่ละแห่งลดลงจากเดิมประมาณ 3-4 แสนบาท ซึ่งในระยะยาวถือว่ามูลค่ามหาศาล |
. |
ดร.ทวารัฐ กล่าวว่า ข้อมูลจากการสำรวจการใช้พลังงานของชุมชนพบว่า การใช้พลังงานของชุมชนส่วนใหญ่ยังไม่มีประสิทธิภาพ ซึ่งมีสาเหตุสำคัญมาจาก “ความไม่รู้” ทั้งในส่วนวิธีการจัดการ และการใช้เทคโนโลยี ทำให้ค่าใช้จ่ายด้านพลังงานของชุมชนมีสัดส่วนค่อนข้างสูง บางแห่งพบว่าค่าใช้จ่ายด้านพลังงานของครัวเรือน สูงถึง 60% หากปล่อยไว้ตัวเลขจะสูงขึ้นจนไม่สามารถพึ่งพาตัวเองได้ ก่อให้เกิดปัญหาหนี้สิน รวมทั้งก่อให้เกิดผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมอื่นๆ ตามมาอีกด้วย |
. |
ดร.ทวารัฐ สูตะบุตร |
ผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงพลังงาน |
. |
"จุดรั่วไหลสำคัญด้านพลังงานของชุมชนไม่ได้เกิดจากการไม่ประหยัด แต่เกิดจากความไม่รู้ ทั้งที่เขามีวัสดุที่สามารถแปลงเป็นพลังงานได้ เขาไม่รู้ก็ทำให้เขาเสียโอกาส สูญเสียค่าใช้จ่ายไปโดยไม่รู้ตัว เพราะกิจกรรมบางอย่างถ้าหากเรามีวิธีการใช้พลังงานที่เหมาะสมจะช่วยประหยัดได้อย่างมหาศาล เทคโนโลยีที่นำมาใช้ก็ไม่ได้ยุ่งยาก |
. |
ยกตัวอย่าง เช่น ชาวบ้านที่ชุมชนโคกว่าน จังหวัดบุรีรัมย์มีเตาที่ใช้คั่วข้าวสารให้เป็นข้าวพอง ปกติเขาจะใช้ฟืนดุ้นใหญ่ๆ วิธีการปรับระดับความร้อนให้ลดลงด้วยการดึงฟืนออกมาจากเตา ทำให้เกิดการสูญเสียพลังงานไปค่อนข้างมากซึ่งลักษณะเตาแบบนี้มีประสิทธิภาพจริงไม่เกิน 5% เมื่อเราลงไปช่วยเขาวางแผนจัดการพลังงาน เราแก้ปัญหาเรื่องนี้ด้วยการช่วยปรับปรุงเตา |
. |
โดยการทำฉนวนหุ้มเตา และใช้ถ่านประสิทธิภาพสูง หรือ ฟืนท่อนเล็ก ๆ แทนฟืนดุ้นใหญ่ ช่วยเขาลดค่าใช้จ่ายได้มาก อีกทั้งลดปัญหาการตัดไม้มาทำฟืนได้อีกด้วย” ผอ.สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงพลังงานให้ข้อมูลเพิ่มเติม |
. |
ผลสัมฤทธิ์ในจากการดำเนินงานในพื้นที่นำร่อง ทำให้ทางกระทรวงพลังงานขยายผลการสนับสนุนชุมชนต่อเนื่อง ในปี พ.ศ.2550 ภายใต้ โครงการจัดทำแผนพลังงาน 80 ชุมชน สนองพระราชดำริ “เศรษฐกิจพอเพียง” ซึ่งขณะนี้อยู่ในระหว่างการดำเนินกิจกรรมร่วมกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยในปลายปีนี้จะมีการคัดเลือก และมอบรางวัลชุมชนบริหารจัดการพลังงานและสิ่งแวดล้อมดีเด่น ให้กับชุมชนเพื่อเป็นกำลังใจ |
. |
สำหรับปี พ.ศ.2551 ทางกระทรวงมีแผนจะขยายผลต่อเนื่องอีก 162 ชุมชน จะมุ่งเน้นไปที่การจัดการขยะ และวัสดุเหลือใช้ในชุมชน โดยตั้งเป้าจังหวัดละ 2 แห่ง พร้อมทั้งให้การสนับสนุนกับพื้นที่พิเศษเช่น พื้นที่ท่องเที่ยว หรือเทศบาลนคร หรือเทศบาลเมือง ซึ่งอาจมีความจำเป็นต้องมีวิธีการและเทคโนโลยีในการจัดการพลังงานที่มีรูปแบบเฉพาะเหมาะสมกับบริบทของแต่ละพื้นที่ |
. |
"ผมคิดว่า ชุมชน หรือ องค์กรส่วนท้องถิ่น ควรจะน้อมนำพระราชดำรัฐของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมาใช้ในการประยุกต์ใช้วางแผนในการจัดการพลังงาน หนึ่งหลักพอประมาณ คือใช้พลังงานอย่างรู้ค่า ใช้ให้พอดี ไม่ฟุ่มเฟือย สองหลักการมีเหตุมีผล ต้องรู้ว่าชุมชนของเรามีวัสดุ มีศักยภาพที่แปลงมาเป็นพลังงานได้หรือไม่ |
. |
ถ้าทำได้ให้พยายามทำอย่างเต็มที่ ให้ได้ประโยชน์สูง ถ้าชุมชนไหนสามารถแปลงเศษวัสดุเหลือใช้เป็นพลังงานได้ เท่ากับมีภูมิคุ้มกันจากราคาน้ำมันที่แพงให้กับชุมชนของตัวเองได้ ในขณะเดียวกันชุมชนที่ทำเรื่องนี้ได้ ผู้นำ หรือ แกนนำชุมชน มีความรู้ มีคุณธรรม เป็นแบบอย่างที่จะเหนี่ยวนำให้คนมาช่วยกันคิด ช่วยกันทำ เพื่อส่วนรวม เป็นชุมชนที่เข้มแข็ง" ดร.ทวารัฐ กล่าวย้ำถึงหลักคิดในการจัดการพลังงานชุมชนตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง |