ส.อ.ท. เผยตลาดรถเลี่ยงภาษีทำเศรษฐกิจไทยอ่วม สร้างความเสียหายถ้วนหน้า เตือนรัฐเร่งจัดการก่อนนักลงทุนแห่ย้ายฐานการผลิต
ส.อ.ท. เผยตลาดรถเลี่ยงภาษีทำเศรษฐกิจไทยอ่วม สร้างความเสียหายถ้วนหน้า เตือนรัฐเร่งจัดการก่อนนักลงทุนแห่ย้ายฐานการผลิต
จากผลการศึกษาจัดทำโดยกลุ่มอุตสาหกรรมยานยนต์ สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ร่วมกับนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เผย ตลาดรถเลี่ยงภาษี สร้างความเสียหายมหาศาลต่อผู้บริโภค ภาครัฐ อุตสาหกรรมยานยนต์ และผู้จำหน่าย อีกทั้ง ยังพบปัญหาเกี่ยวกับมาตรฐานความปลอดภัยและการให้บริการหลังการขาย หากภาครัฐไม่เร่งจัดการอย่างจริงจังนอกจากผู้บริโภคจะได้รับความเดือดร้อนแล้วยังจะทำเอานักลงทุนขวัญผวา ย้ายฐานการผลิตไปยังประเทศอื่น
งานวิจัยดังกล่าวได้เปิดโปงให้เห็นถึงกระบวนการ ขนาดความเสียหาย และผลกระทบทางเศรษฐกิจของตลาดรถเลี่ยงภาษีดังต่อไปนี้
กลเม็ดของผู้นำเข้ารถยนต์ในตลาดรถเลี่ยงภาษีมีอยู่ด้วยกัน 3 รูปแบบหลักๆ โดยรูปแบบที่เป็นที่นิยมมากที่สุดถึงร้อยละ 80 ของการนำเข้ารถยนต์เลี่ยงภาษีทั้งหมด คือการ “จดประกอบ” ด้วยการนำเข้าชิ้นส่วนรถยนต์มาจากต่างประเทศ โดยอาศัยช่องโหว่ของอัตราภาษีศุลกากร จากอัตราภาษีนำเข้าชิ้นส่วนรถยนต์ที่อยู่เพียงร้อยละ 0-30
ในขณะที่การนำเข้ารถยนต์สำเร็จรูปอย่างถูกต้องจะต้องเสียภาษีในอัตราที่สูงถึงร้อยละ 60-80 จากนั้นจึงนำชิ้นส่วนมาประกอบในประเทศต่อไป นอกจากนี้ ยังมีการพบการลัดขั้นตอนพิธีการศุลกากร และการตรวจสอบที่หละหลวมของเจ้าหน้าที่ ส่งผลให้มีผู้ค้าบางรายนำเข้ารถยนต์สำเร็จรูปโดยสำแดงเท็จว่าเป็นชิ้นส่วนเพื่อหลีกเลี่ยงภาษี
สำหรับวิธีการอื่นๆ ที่ผู้นำเข้ารถยนต์เลี่ยงภาษีนิยมทำกัน ได้แก่ การสำแดงราคารถยนต์สำเร็จรูปต่ำกว่าราคาจำหน่ายจริงในประเทศต้นกำเนิด และการนำเข้าในรูปแบบของรถยนต์มือสองโดยปลอมเป็นชาวต่างชาติที่เป็นเจ้าของรถยนต์ แล้วนำรถยนต์ส่วนตัวที่จดทะเบียนไว้ในต่างประเทศเข้ามาได้ในรูปแบบของรถยนต์มือสอง แต่อย่างไรก็ตาม ทั้ง 2 วิธีนี้ยังไม่เป็นที่นิยมเท่ากับวิธีการ “จดประกอบ” ที่ได้กล่าวถึงข้างต้น
ส่วนผู้บริโภคนั้น แม้จะซื้อรถยนต์เลี่ยงภาษีได้ในราคาถูก แต่อาจต้องเผชิญความเสี่ยงที่คาดไม่ถึงซุกซ่อนอยู่เบื้องหลัง ไม่ว่าจะเป็นความเสี่ยงด้านมาตรฐานความปลอดภัย ที่เกิดจากการนำรถยนต์มาแยกชิ้นส่วนแล้วนำมาประกอบใหม่ในโรงงานที่ไม่ได้รับการรับรองมาตรฐานจากบริษัทแม่ หรือการเรียกรถยนต์คืน (Recall) จากบริษัทแม่
ในกรณีที่รถยนต์เฉพาะรุ่นมีความบกพร่อง ผู้ซื้อรถที่เลี่ยงภาษีย่อมไม่ได้รับสิทธิ แถมต้องแบกรับความเสี่ยงด้านความปลอดภัยเองเพียงลำพัง ปัญหาดังกล่าวจะส่งผลกระทบต่อเนื่องไปถึงความน่าเชื่อถือของผู้ผลิตแต่ละยี่ห้ออีกด้วย จึงทำให้ผู้จำหน่ายที่ได้รับอนุญาตถูกต้องส่วนใหญ่ปฏิเสธที่จะให้การรับประกันหรือให้บริการซ่อมบำรุงแก่รถยนต์ดังกล่าว
ซ้ำร้าย ผู้บริโภคยังอาจถูกยึดรถและปรับเป็นมูลค่าสูงถึงสี่เท่าของราคารถยนต์ หากถูกจับได้ในภายหลังว่ารถยนต์ของตนถูกนำเข้ามาโดยการหลีกเลี่ยงภาษี ตาม พ.ร.บ.ศุลกากร มาตรา 27 ทวิ
ความสูญเสียที่เกิดจากตลาดรถเลี่ยงภาษียังไม่หยุดอยู่แค่นั้น เมื่อรวมผลกระทบเข้ากับเงินภาษีที่รัฐไม่อาจเก็บได้ในแต่ละปี และความสูญเสียของผู้จำหน่ายอย่างถูกต้องที่ถูกผู้ค้ารถเลี่ยงภาษีเอาเปรียบ อาจกล่าวได้ว่า ในแต่ละปีตลาดรถเลี่ยงภาษีได้สร้างความเสียหายให้กับผู้บริโภคและภาครัฐเป็นอย่างมากแล้ว ตลาดรถเลี่ยงภาษียังก่อให้เกิดความเสียหายและความเชื่อมั่นของผู้ลงทุนและผู้ประกอบการที่ทำธุรกิจถูกต้องตามกฎหมาย ที่อาจเปลี่ยนใจต่อการลงทุนในประเทศไทย
สำหรับการป้องกันและแก้ไขปัญหาดังกล่าว คณะผู้วิจัยได้มีข้อเสนอแนะให้ภาครัฐให้ความสนใจอย่างจริงจังในการแก้ปัญหาดังกล่าวให้มากยิ่งขึ้น โดยกรมศุลกากรควรเข้มงวดในการจัดเก็บภาษีอย่างเคร่งครัด รวมถึงการติดตาม จับกุม ดำเนินคดีต่อผู้กระทำความผิด
และภาครัฐควรเพิ่มมาตรการที่เกี่ยวข้องในกระบวนการนำเข้ารถยนต์ เช่น กำหนดให้ผู้นำเข้าแสดงเอกสารยืนยันจากผู้ผลิตและสัญญาการเป็นตัวแทนจำหน่ายที่ถูกต้องจากเจ้าของตราสินค้า รวมทั้งกำหนดให้มีการยื่นใบรับรองว่ามีศูนย์บริการอยู่ภายในประเทศด้วย นอกจากนี้ ให้มีการสอบสวนความผิดภายใต้กฎหมายฟอกเงิน ในกรณีที่มีเหตุอันควรสงสัยที่เกี่ยวกับการลักลอบหนีศุลกากร
ในส่วนของการคุ้มครองผู้บริโภคจากการใช้รถยนต์ที่ไม่ได้มาตรฐานความปลอดภัย คณะผู้วิจัยได้เสนอให้สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) เข้มงวดในการตรวจสอบมาตรฐานไอเสียรถยนต์ และเร่งจัดทำมาตรฐานรถยนต์ที่ใช้แก๊ส LPG และ NGV เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้นำเข้ารถยนต์เลี่ยงภาษีสามารถใช้เป็นช่องทางในการหลีกเลี่ยงการตรวจสอบได้ และยังเป็นการยืนยันมาตรฐานความปลอดภัยให้แก่ผู้บริโภคด้วย