ทนงศักดิ์ วัฒนา, ศุภัสชกรณ์ หลิมเฮงฮะ


รู้จัก จักรกลและอุปกรณ์ในอุตสาหกรรมการผลิตถุงมือยางของไทย

   กระบวนการผลิตถุงมือยางของไทย มีหลายขั้นตอน เริ่มตั้งแต่การเตรียมวัตถุดิบ หรือปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการผลิต รวมถึงในขั้นตอนการผลิตในสายการผลิตต้องมีการควบคุมตัวแปรต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องต่อคุณภาพถุงมือเป็นอย่างดี และเมื่อถุงมือผ่านกระบวนการผลิตออกจากสายการผลิต ยังต้องผ่านกระบวนการตรวจสอบคุณภาพตามมาตรฐานของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กระทรวงสาธารณสุข อย่างเคร่งครัด และสุดท้ายกระบวนการบรรจุถุงมือ เพื่อรอการจำหน่ายยังมีความสำคัญที่ต้องคำนึงอีกด้วย แต่ในส่วนหัวข้อนี้จะกล่าวถึงเครื่องจักร อุปกรณ์และเครื่องมือที่เกี่ยวข้องกับการผลิตถุงมือยางของไทย ในขั้นตอนที่สำคัญ โดยพิจารณาตามกระบวนการผลิต ดังนี้

     1.1 เครื่องจักรและอุปกรณ์ในการเตรียมสารเคมี ผสมในน้ำยางสดเพื่อเตรียมน้ำยางคอมปาวด์ ส่วนใหญ่จะเป็นเครื่องจักรในการทำให้ขนาดของสารเคมีมีขนาดเล็กลงจนเป็นสารเนื้อเดียวกัน หรือเรียกว่า การโฮโมจิไนส์ ซึ่งในการเลือกใช้งานของอุปกรณ์แต่ละชนิดขึ้นอยู่กับการใช้งานของสารเคมี หรือขึ้นอยู่กับขนาดและความละเอียดของสารเคมีที่ต้องการ เช่น 

     •  เครื่องผสมความเร็วสูง (Homogenizer) เป็นเครื่องที่ทำให้สารเป็นเนื้อเดียวกัน โดยใบมีดที่หมุนด้วยความเร็วสูง การโฮโมจิไนส์ เป็นการทำให้อนุภาคเล็กลง โดยใช้แรงเค้นเฉือนอย่างรุนแรง (High Shear Homogenizer) เพื่อเพิ่มความคงตัวของสารผสม การโฮโมจิไนส์เซอร์ชนิดแรงเค้นรุนแรง (High Shear Homogenizer) แบ่งได้เป็น 3 แบบ คือ Mesh Stator, Long-hold และ Round-Hold ดังแสดงในรูปที่ 22

        1.2 ถังผสมน้ำยาง (Fixed Mixing Tank Type) เป็นถังผสมส่วนผสมต่าง ๆ ในการผลิตน้ำยางคอมพาวด์ รวมถึงเป็นถังเก็บและบ่มน้ำยางคอมพาวด์ (Mixing & Storage of Latex and Chemical Compound) โดยปกติถังน้ำยางคอมพาวด์ จะประกอบด้วย ตัวถัง ทำด้วยเหล็กกล้าไร้สนิม และมีเครื่องกวนติดตั้งอยู่ เพื่อกวนผสม น้ำยาง สารเคมี ให้เข้ากันเป็นเนื้อเดียว ขนาดถังจะขึ้นอยู่กับกำลังการผลิตของโรงงาน หรือสายการผลิต ลักษณะของถังแสดงในรูปที่ 25 
        เป็นถังผสมส่วนผสมต่าง ๆ ในการผลิตน้ำยางคอมพาวด์ รวมถึงเป็นถังเก็บและบ่มน้ำยางคอมพาวด์ (Mixing & Storage of Latex and Chemical Compound) โดยปกติถังน้ำยางคอมพาวด์ จะประกอบด้วย ตัวถัง ทำด้วยเหล็กกล้าไร้สนิม และมีเครื่องกวนติดตั้งอยู่ เพื่อกวนผสม น้ำยาง สารเคมี ให้เข้ากันเป็นเนื้อเดียว ขนาดถังจะขึ้นอยู่กับกำลังการผลิตของโรงงาน หรือสายการผลิต ลักษณะของถังแสดงในรูปที่ 25

       1.3 ถังเก็บน้ำยางข้น (Latex Storage Tank) ถังเก็บน้ำยางเป็นอุปกรณ์ที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งเพราะน้ำยางสดที่ออกตามฤดูกาลจะมีไม่แน่นอน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเดือนมีนาคม-พฤษภาคม ของทุกปี จะมีน้ำยางออกน้อยเพราะเป็นช่วงยางผลัดใบ การเก็บสต็อกน้ำยางสด จึงเป็นเรื่องสำคัญมากสำหรับอุตสาหกรรมผลิตถุงมือยาง ถังเก็บน้ำยาง มักจะทำด้วยเหล็กกล้า และมีเครื่องกวน ลักษณะของถังเก็บน้ำยางมักออกแบบเป็นทรงกระบอก อาจวางแนวตั้ง หรือแนวนอนก็ได้ตามรูปที่ 26 
      ถังเก็บน้ำยางเป็นอุปกรณ์ที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งเพราะน้ำยางสดที่ออกตามฤดูกาลจะมีไม่แน่นอน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเดือนมีนาคม-พฤษภาคม ของทุกปี จะมีน้ำยางออกน้อยเพราะเป็นช่วงยางผลัดใบ การเก็บสต็อกน้ำยางสด จึงเป็นเรื่องสำคัญมากสำหรับอุตสาหกรรมผลิตถุงมือยาง ถังเก็บน้ำยาง มักจะทำด้วยเหล็กกล้า และมีเครื่องกวน ลักษณะของถังเก็บน้ำยางมักออกแบบเป็นทรงกระบอก อาจวางแนวตั้ง หรือแนวนอนก็ได้ตามรูปที่ 26

     2.2) ส่วนผลิตน้ำเย็นหรือชีลเลอร์ (Chiller) สำหรับถังจุ่มน้ำยาง น้ำเย็นที่ผลิตจากเครื่องทำน้ำเย็นจะถูกส่งไปหล่อเย็นถังจุ่มน้ำยาง (Latex Dipping Tank) ในสายการผลิต เพื่อรักษาสภาพของน้ำยางไม่ให้เสียสภาพจากการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิของน้ำยาง เนื่องจากแบบมือที่ลงจุ่มมีอุณหภูมิสูงและจะถ่ายเทไปยังน้ำยางทำให้น้ำยางมีอุณหภูมิสูงขึ้น เพื่อรักษาอุณหภูมิของน้ำยาง จึงต้องใช้น้ำเย็นเพื่อลดอุณหภูมิของน้ำยาง เครื่องทำน้ำเย็นมีหลายชนิดแล้วแต่ผู้ออกแบบจะทำการออกแบบและเลือกใช้ โดยทั่วไปจะแบ่งได้เป็น 2 ชนิด คือ แบบระบายความร้อนด้วยอากาศ (Air Cool) และระบายความร้อนด้วยน้ำ (Water Cool) ลักษณะของเครื่องผลิตน้ำเย็น ดังแสดงในรูปที่ 31
    สำหรับถังจุ่มน้ำยาง น้ำเย็นที่ผลิตจากเครื่องทำน้ำเย็นจะถูกส่งไปหล่อเย็นถังจุ่มน้ำยาง (Latex Dipping Tank) ในสายการผลิต เพื่อรักษาสภาพของน้ำยางไม่ให้เสียสภาพจากการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิของน้ำยาง เนื่องจากแบบมือที่ลงจุ่มมีอุณหภูมิสูงและจะถ่ายเทไปยังน้ำยางทำให้น้ำยางมีอุณหภูมิสูงขึ้น เพื่อรักษาอุณหภูมิของน้ำยาง จึงต้องใช้น้ำเย็นเพื่อลดอุณหภูมิของน้ำยาง เครื่องทำน้ำเย็นมีหลายชนิดแล้วแต่ผู้ออกแบบจะทำการออกแบบและเลือกใช้ โดยทั่วไปจะแบ่งได้เป็น 2 ชนิด คือ แบบระบายความร้อนด้วยอากาศ (Air Cool) และระบายความร้อนด้วยน้ำ (Water Cool) ลักษณะของเครื่องผลิตน้ำเย็น ดังแสดงในรูปที่ 31

 ส่วนประกอบของเครื่องผลิตถุงมือยาง จะประกอบด้วยส่วนสำคัญ ดังนี้

 3.1) ส่วนโครงสร้างของเครื่องจักรผลิต ในส่วนโครงสร้างของเครื่องส่วนใหญ่จะใช้เหล็กเหนียวรูปพรรณ ซึ่งจะใช้เหล็กรูปพรรณรูปแบบไหน ผู้ออกแบบต้องพิจารณาคำนวณออกแบบเป็นอย่างดี เพื่อให้สามารถรับน้ำหนัก และภาระจากการทำงานของเครื่อง รวมถึงอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่บรรจุลงไปในเครื่องจักรผลิต ส่วนรูปแบบหน้าตา รวมถึงความยาว และความสูงก็ขึ้นอยู่กับกำลังการผลิตที่ต้องการ เป็นต้น ซึ่งจะไม่มีรูปแบบตายตัว

     3.2) ส่วนอุปกรณ์ลำเลียงสำหรับพาแบบมือ อุปกรณ์ในส่วนนี้จะทำหน้าที่ในการพาแบบมือให้เคลื่อนที่ไปยังกระบวนการต่าง ๆ ในสายการผลิต โดยอาศัยกำลังในการขับเคลื่อนจากมอเตอร์ อุปกรณ์ในส่วนนี้สามารถแยกได้ ดังแสดงในรูปที่ 34 และรูปที่ 35 ซึ่งประกอบด้วยอุปกรณ์หลัก ๆ คือ โซ่ลำเลียง (Chain Conveyor) ชุดต้นกำลัง (Power Unit) เฟืองโซ่ (Sprocket) ชุดยึดแบบจับแบบมือ (Holder Set) และแบบมือ (Former) สามารถอธิบายรูปร่างและการใช้งาน พอสังเขปได้ดังนี้ 
    อุปกรณ์ในส่วนนี้จะทำหน้าที่ในการพาแบบมือให้เคลื่อนที่ไปยังกระบวนการต่าง ๆ ในสายการผลิต โดยอาศัยกำลังในการขับเคลื่อนจากมอเตอร์ อุปกรณ์ในส่วนนี้สามารถแยกได้ ดังแสดงในรูปที่ 34 และรูปที่ 35 ซึ่งประกอบด้วยอุปกรณ์หลัก ๆ คือ โซ่ลำเลียง (Chain Conveyor) ชุดต้นกำลัง (Power Unit) เฟืองโซ่ (Sprocket) ชุดยึดแบบจับแบบมือ (Holder Set) และแบบมือ (Former) สามารถอธิบายรูปร่างและการใช้งาน พอสังเขปได้ดังนี้

     ข) ชุดต้นกำลัง (Power Unit) มักใช้มอเตอร์เกียร์ เป็นต้นกำลัง ในการขับเฟืองโซ่ของโซ่ลำเลียง โดยปกติแล้วการขับโซ่ลำเลียงมักจะมีการปรับเปลี่ยนความเร็ว เพื่อหยุดสายการผลิต หรือใช้เพื่อซ่อมบำรุงสายการผลิต มักจะติดตัวปรับความเร็วของมอเตอร์เกียร์ (Inverter) เพื่อวัตถุประสงค์ดังกล่าว กำลังและความเร็ว ของมอเตอร์เกียร์ต้องอาศัยการออกแบบของวิศวกร โดยพิจารณาจากกำลังการผลิตของสายการผลิต
    มักใช้มอเตอร์เกียร์ เป็นต้นกำลัง ในการขับเฟืองโซ่ของโซ่ลำเลียง โดยปกติแล้วการขับโซ่ลำเลียงมักจะมีการปรับเปลี่ยนความเร็ว เพื่อหยุดสายการผลิต หรือใช้เพื่อซ่อมบำรุงสายการผลิต มักจะติดตัวปรับความเร็วของมอเตอร์เกียร์ (Inverter) เพื่อวัตถุประสงค์ดังกล่าว กำลังและความเร็ว ของมอเตอร์เกียร์ต้องอาศัยการออกแบบของวิศวกร โดยพิจารณาจากกำลังการผลิตของสายการผลิต

     ง) ชุดยึดแบบจับแบบมือ (Holder Set) ชุดยึดจับแบบมือทำหน้าที่ยึดจับแบบมือ (Former) กับโซ่ลำเลียง การเลือกใช้รูปแบบของชุดยึดจับแบบมือขึ้นอยู่กับโซ่ที่ใช้ในสายการผลิต มักทำด้วยเหล็กหล่อ หรือสแตนเลส รูปแบบของชุดยึดแบบมือสามารถแสดงในรูปที่ 41