ทำงานด้วยพีแอลซี Allen Bradley (ตอนที่ 3)
(Working with Allen Bradley PLCs)

วัชรชัย สิทธิพันธ์

        จากบทความตอนที่แล้วนั้นได้กล่าวถึงโปรแกรมสำหรับพัฒนาและเขียนโปรแกรมพีแอลซี Allen Bradley ตระกูล SLC500 และตระกูล MicroLogix ซึ่งประกอบด้วยโปรแกรม RSLinx Classic ซึ่งเป็นโปรแกรมที่ใช้สำหรับการเชื่อมต่อการสื่อสารระหว่างคอมพิวเตอร์กับพีแอลซีและโปรแกรม RSLogix 500 นั้นเป็นซอฟต์แวร์สำหรับเขียนโปรแกรมพีแอลซี โดยที่ได้อธิบายขั้นตอนการติดตั้งโปรแกรมลงคอมพิวเตอร์ สำหรับบทความตอนนี้จะกล่าวถึงการใช้งานโปรแกรม RSLogix 500 เบื้องต้นสำหรับสร้างโปรเจกต์โดยจะแบ่งเป็นลำดับขั้นตอนการทำงาน

เริ่มต้นใช้งานโปรแกรม RSLogix 500
              เพื่อที่จะเปิดหน้าต่างและแถบเครื่องมือของโปรแกรม RSLogix500 ได้อย่างสะดวกและง่ายดายเราจำเป็นจะต้องเข้าใจถึงส่วนประกอบและหน้าที่ที่ได้เตรียมไว้ของโปรแกรม RSLogix500

รูปที่ 1 แสดงหน้าจอของโปรแกรม RSLogix 500

 

- แถบเมนู (Menu Bar) เลือกหน้าที่การทำงานจากเมนูที่ปรากฏโดยคลิกบนแถบเมนู

- แถบไอคอน (Icon Bar) บนแถบไอคอนนั้นจะประกอบด้วยหน้าที่การทำงานที่ใช้บ่อย ๆ ในการพัฒนาและทดสอบโปรแกรม

- แถบออนไลน์ (Online Bar) เป็นช่องสำหรับแสดงโหมดการทำงานของโปรเซสเซอร์ แสดงสถานะของการแก้ไขโปรแกรมออนไลน์ การบังคับการทำงาน (Force) แสดงไดรเวอร์ที่ใช้ในการสื่อสารและหมายเลขของโหนด

- โครงสร้างของโปรเจกต์ (Project Tree) จะแสดงโฟลเดอร์และไฟล์ที่อยู่ในโปรเจกต์ โดยจะมีสักษณะแตกออกเป็นกิ่งก้าน

- แถบแสดงสถานะ (Status Bar) จะแสดงมูลสถานะที่ทำงานอยู่

- ส่วนแสดงผลลัพธ์ (Result Pane) เป็นช่องสำหรับแสดงผลลัพธ์ของการค้นหา การตรวจสอบโปรแกรม โดยที่เราสามารถซ่อนส่วนนี้หรือย้ายไปตำแหน่งไหนบนจอก็ได้

- ส่วนแสดงแลดเดอร์ (Ladder View) เป็นส่วนสำหรับเขียน แก้ไขแลดเดอร์ลอจิกโดยที่สามารถแสดงได้หลาย ๆ หน้าของแลดเดอร์ลอจิกในเวลาเดียวกัน

- แถบเครื่องมือชุดคำสั่ง (Instruction Toolbar) แสดงคำสั่งที่เป็นตัวย่อ (Mnemonic) โดยจะแบ่งออกเป็นกลุ่ม ๆ เมื่อต้องการแทรกคำสั่งลงในแลดเดอร์ก็สามารถคลิกที่คำสั่ง

ขั้นตอนเบื้องต้นสำหรับการใช้งาน RSLogix 500
ขั้นตอนที่ 1 กำหนดไดรเวอร์ในโปรแกรม RSLinx Classic

  เมื่อเราต้องการเขียนโปรแกรมให้พีแอลซี SLC500 หรือ MicroLogixทำงานนั้นเราจะต้องเชื่อมต่อพีแอลซีกับคอมพิวเตอร์นั่นก็หมายความว่าเราจะต้องมีซอฟต์แวร์ตัวหนึ่งที่ทำหน้าที่เชื่อมต่อพีแอลซีกับคอมพิวเตอร์

     ไดรเวอร์ เป็นโปรแกรมย่อยสำหรับควบคุมอุปกรณ์ภายนอกในกรณีนี้นั้นโปรแกรม RSLinx Classic จะใช้ไดรเวอร์สำหรับการเชื่อมต่อคอมพิวเตอร์กับโปรเซสเซอร์ซึ่งหมายถึงพีแอลซีนั่นเอง ไดรเวอร์ที่เราจะใช้นั้นขึ้นอยู่กับคุณสมบัติทางกายภาพของการเชื่อมต่อระหว่างคอมพิวเตอร์กับโปรเซสเซอร์ เช่น RS 232, RS 485, RS 422 หรือ Ethernet เป็นต้น

- ขั้นตอนการกำหนดไดรเวอร์ของโปรแกรม RSLinx Classic

1. เปิดโปรแกรม RSLinx Classic โดยการคลิกเลือก Start>Programs>Rockwell Software>RSLinx>RSLinx 

รูปที่ 2 การเปิดโปรแกรม RSLinx Classic

 

2. คลิก Communication>Configure Drivers เพื่อเปิดหน้าต่างสำหรับกำหนดไดรเวอร์

รูปที่ 3 เลือกเมนูเพื่อเปิดหน้าต่างสำหรับกำหนดไดรเวอร์

3. เมื่อเข้าสู่หน้าสำหรับกำหนดไดรเวอร์เลือกไดรเวอร์ที่ต้องการที่จะติดต่อกับโปรเซสเซอร์

 

รูปที่ 4 เลือกไดรเวอร์ที่ต้องการที่จะติดต่อกับโปรเซสเซอร์

 

 

4. คลิก Add New สำหรับเลือกไดรเวอร์

5. จากนั้นตั้งชื่อตามที่เราต้องการโดยที่ขนาดความยาวไม่เกิน 15 ตัวอักษร

 

รูปที่ 5 ตั้งชื่อให้กับไดรเวอร์

 

6. หน้าต่างที่ปรากฏนั้นจะขึ้นกับไดรเวอร์ที่เราเลือกโดยเราจะต้องกำหนดคุณสมบัติของไดรเวอร์ให้สอดคล้องกับโปรเซสเซอร์ 

 

รูปที่ 6 กำหนดพารามิเตอร์ต่าง ๆ ให้กับไดรเวอร์ 

 

7. เมื่อต้องการสิ้นสุดการกำหนดไดรเวอร์ให้คลิก Close

รูปที่ 7 สิ้นสุดการกำหนดไดรเวอร์

 

8. หากต้องการตรวจสอบให้แน่ใจเกี่ยวกับไดรเวอร์ที่เรากำหนดว่าทำงานถูกต้องหรือไม่ให้ใช้ฟังก์ชั่น RSWho ของ RSLinx Classic โดยจะแสดงโปรเซสเซอร์ให้เราเห็น โดยการคลิกที่ Communications>RSWho

 

รูปที่ 8 ตรวจสอบความถูกต้องด้วย RSWho

 ขั้นตอนที่ 2 กำหนดการสื่อสารของระบบ (Configure System Communication)
     การกำหนดการสื่อสารของโปรแกรม RSLogix 500 นั้นมีสองแบบด้วยกันคือ
1. การสื่อสารของระบบ (System Communications) เป็นการกำหนดส่วนกลาง (Globally) หมายความว่าเมื่อกำหนดพารามิเตอร์ให้กับระบบ พารามิเตอร์นั้นจะถูกกำหนดเป็นค่าเริ่มแรกสำหรับการสร้างโปรเจกต์ใหม่ของ RSLogix 500

2. การสื่อสารของคอนโทรลเลอร์ (Controller Communications) เมื่อเรากำหนดการสื่อสารของคอนโทรลเลอร์ พารามิเตอร์ต่าง ๆ ที่กำหนดนั้นจะไปแทนที่การสื่อสารของระบบที่กำหนดไว้

- การกำหนดพารามิเตอร์การสื่อสารของระบบ
1. เข้าเมนู Comms คลิก System Comms จะปรากฏหน้าต่างการสื่อสารโดยจะมีลักษณะหน้าตาเหมือนกับหน้า RSWho

 

 2. จากนั้นคลิกเลือกไดรเวอร์ที่ต้องการและคลิก OK

ขั้นตอนที่ 3 การสร้างโปรเจกต์ใหม่หรือเปิดโปรเจกต์ที่มีอยู่แล้ว
- การสร้างโปรเจกต์ใหม่
     คลิก File>New จากนั้นเลือกโปรเซสเซอร์ที่ต้องการ สามารถที่จะกำหนดไดรเวอร์ที่จะสื่อสารได้ กำหนดหมายเลขโหนดของโปรเซสเซอร์ได้

รูปที่ 10 เลือกโปรเซสเซอร์ในกรณีสร้างโปรเจกต์ใหม่

 
- การเปิดโปรเจกต์ที่มีอยู่แล้ว
     คลิก File>Open จากนั้นจะปรากฏหน้าต่างเพื่อเลือกโปรเจกต์ที่ต้องการที่เก็บอยู่ในเครื่องคอมพิวเตอร์ของเรา

รูปที่ 11 เลือกโปรเจกต์ที่มีอยู่แล้ว

 

-การใช้โปรเจกต์ทรี (คือโครงสร้างที่มีการแตกออกเป็นกิ่ง/แขนง)
      

 เมื่อเราเปิดโปรเจกต์หรือสร้างโปรเจกต์ใหม่นั้นจะเห็นโปรเจกต์ทรีทางด้านซ้ายมือโดยจะแสดงโฟล์เดอร์และไฟล์ทั้งหมดที่มีในโปรเจกต์ เครื่องหมายลบ (-) นั้นแสดงว่าได้แสดงไฟล์ที่มีในโฟล์เดอร์แล้วและสามารถคลิกที่เครื่องหมายลบเพื่อซ่อนไฟล์ที่แสดงอยู่ เครื่องหมายบวก (+) นั้นแสดงว่าโฟล์เดอร์นั้นประกอบด้วยไฟล์ที่ยังไม่ได้แสดงสามารถคลิกที่เครื่องหมายบวกเพื่อแสดงไฟล์ที่มีอยู่ในโฟล์เดอร์ เราสามารถที่จะเปลี่ยนชื่อไฟล์ได้แต่ไฟล์ SYS0 และ SYS1 นั้นเป็นไฟล์ภายในไม่สามารถเปลี่ยนชื่อได้

รูปที่ 12 แสดงโปรเจกต์ทรี

 

-การเปิดหลาย ๆ ไฟล์
     เราสามารถที่จะเปิดหลาย ๆ ไฟล์ได้ในเวลาเดียวกันโดยที่ลากเมาส์ที่แถบแบ่งดังรูปที่ 13

 

รูปที่ 13 แถบแบ่งสำหรับแสดงหลายไฟล์

 

ขั้นตอนที่ 4 สร้างโปรแกรมและไฟล์ตารางข้อมูล
      เราสามารถสร้างโปรแกรมไฟล์และไฟล์ตารางข้อมูลได้โดยการคลิกขวาบนโฟล์เดอร์ Program Files และ Data Files ในโปรเจกต์ทรี หรือเลือก New จากเมนู 

 

ไฟล์โปรแกรม (Program Files) จะประกอบด้วยข้อมูลของคอนโทรลเลอร์ (พีแอลซี) แลดเดอร์โปรแกรมหลัก, โปรแกรมย่อย ส่วนจำนวนของไฟล์โปรแกรมที่สามารถมีได้นั้นขึ้นกับคอนโทรลเลอร์

 

รูปที่ 14 แสดงไฟล์โปรแกรม

 

  ไฟล์ตารางข้อมูล (Data Table Files) จะประกอบด้วยข้อมูลสถานะที่เกี่ยวข้องกับอินพุต/เอาต์พุตภายนอก และคำสั่งในโปรแกรมหลักและโปรแกรมย่อย ข้อมูลที่จะเก็บนั้นขึ้นกับการทำงานของคอนโทรลเลอร์

 

รูปที่ 15 แสดงไฟล์ตารางข้อมูล

 

ขั้นตอนที่ 5 กำหนดโครงฐานและโมดูล (Chassis and Module)
      

   หลังจากที่เราเปิดโปรเจกต์แล้วนั้นเราจะต้องกำหนดโปรเซสเซอร์ ตำแหน่งของการ์ดอินพุต/เอาต์พุตโดยเข้าไปยังโฟลเดอร์ Controller ในโปรเจกต์ทรีจากนั้นดับเบิลคลิกที่ไฟล์ IO Configuration จากนั้นจะปรากฏหน้าต่างสำหรับกำหนดอินพุต/เอาต์พุตโมดูล การกำหนดโมดูลนั้นให้คลิกที่หมายเลข Slot ตัวอย่างในรูปคลิกเมาส์เลือกที่ Slot ที่ 1 จากนั้นดับเบิลคลิกเลือกโมดูลที่ต้องการทางขวามือโมดูลที่เลือกก็จะปรากฏใน Slot ที่เราเลือกทางด้านซ้ายมือทำอย่างนี้จนครบโมดูลที่เราต้องการ

รูปที่ 16 เลือกโมดูลให้กับโปรเจกต์

 

รูปที่ 17 ตัวอย่างโมดูลที่เลือกทั้งหมดสำหรับโปรเจกต์

ขั้นตอนที่ 6 เขียนโปรแกรมลอจิก
      

เมื่อต้องการเปิดโปรแกรมไฟล์ให้ดับเบิ้ลคลิกไอคอนในโปรเจกต์ทรี โดยไฟล์แลดเดอร์นั้นจะอยู่ทางด้านขวามือของหน้าต่างโปรแกรม RSLogix 500 โดยทั่วไปแล้วนั้นไฟล์หมายเลข 2 จะเป็นไฟล์โปรแกรมหลัก

คลิกที่ Rung สุดท้ายแล้วเลือกไอคอนสำหรับสร้าง Rung ใหม่จากแถบเครื่องมือ จากนั้นคลิกคำสั่งเพื่อวางคำสั่งบน Rung เราสามารถวางคำสั่งได้หลาย ๆ คำสั่งจากซ้ายไปขวา

รูปที่ 18 เขียนโปรแกรมลอจิก

 

 ขั้นตอนที่ 7 เพิ่มเอกสารให้กับคำสั่งลอจิก (Documentation)

 มีหลายวิธีที่จะกำหนดสัญลักษณ์ (Symbols) คำอธิบาย (Descriptions) ให้กับแอดเดรสในฐานข้อมูล
- การแก้ไขสัญลักษณ์และคำอธิบายจากไฟล์โปรแกรม
- การแก้ไขสัญลักษณ์และคำอธิบายจากไฟล์ข้อมูล
- การแก้ไขฐานข้อมูลด้วย Database Editor
- เพิ่มสัญลักษณ์เมื่อสร้างคำสั่งใหม่
- แสดงและแก้ไขฐานข้อมูลด้วย Microsoft Excel (สำหรับ RSLogix 500 Professional)

ตัวอย่างดังรูปที่ 19 เมื่อเราป้อนแอดเดรสให้กับคำสั่งใหม่จะปรากฏ Pop Up สำหรับให้เราป้อนสัญลักษณ์และคำอธิบาย

รูปที่ 19 ตัวอย่างการกำหนดสัญลักษณ์และคำอธิบาย

ขั้นตอนที่ 8 การตรวจสอบความถูกต้องของโปรเจกต์ (Project Validate)
              

  ก่อนที่จะแปลงโปรแกรม (Compile) หรือดาวน์โหลดโปรแกรมลงโปรเซสเซอร์เราควรตรวจสอบความถูกต้องของโปรเจกต์ก่อน โดยสามารถตรวจสอบทีละโปรแกรมหรือตรวจสอบทั้งโปรเจกต์การตรวจสอบความถูกต้องของไฟล์นั้นให้คลิกที่ไอคอนการตรวจสอบ Edit>Verify File หากต้องการตรวจสอบทั้งโปรเจกต์คลิก Edit>Verify Project จากนั้นจะปรากฏหน้าต่างเอาต์พุตแสดงข้อมูลเกี่ยวกับความผิดพลาดที่เกิดขึ้นในโปรแกรมลอจิก

 

รูปที่ 20 เลือกเมนูสำหรับตรวจสอบความถูกต้องของไฟล์หรือโปรเจกต์

 

ขั้นตอนที่ 9 การกำหนดช่องสื่อสาร, ดาวน์โหลด และออนไลน์

      ก่อนที่เราจะออนไลน์เราจะต้องกำหนดการสื่อสารของโปรเซสเซอร์ก่อนเช่น กำหนดบอด (Baud Rate, อัตราความเร็วในการส่งข้อมูล), โปรโตคอล (Protocol) ขั้นตอนวิธีการติดต่อสื่อสารที่ทำให้คอมพิวเตอร์และโปรเซสเซอร์ติดต่อกันได้) โดยที่จะขึ้นกับโปรเซสเซอร์ ดับเบิลคลิกที่ Channel Configuration ในโปรเจกต์ทรีและกำหนดพารามิเตอร์

     ขั้นตอนสุดท้ายคือคลิก Download

รูปที่ 21 การกำหนดช่องสื่อสาร

 

ขั้นตอนที่ 10 แสดงผลไฟล์ข้อมูล

     เราสามารถใช้โปรแกรม RSLogix 500 แสดงผลที่เกิดขึ้นในไฟล์ข้อมูลโดยสามารถทำงานได้ดังต่อไปนี้

- กำหนดไฟล์ข้อมูลที่ต้องการแสดงผล
- เปลี่ยนแปลงค่าในตารางข้อมูล
- เปลี่ยนแปลงการแสดงเป็นเลขฐานต่าง ๆ
- แสดงแอดเดรสที่ใช้ในแลดเดอร์ลอจิก
- สลับระหว่างไฟล์
- กระโดดไปยังแอดเดรสในไฟล์ตารางข้อมูลอื่น
- การอ้างอิงข้อมูลถึงที่อื่น

  เมื่อเราต้องการแสดงผลไฟล์ตารางข้อมูล คลิกไอคอนของไฟล์ข้อมูลที่ต้องการแสดงโดยที่สามารถเปิดหลาย ๆ ไฟล์ได้ในเวลาเดียวกัน

รูปที่ 22 ตัวอย่างแสดงไฟล์ข้อมูลจำนวนเต็ม (Integer, N7)

 

ขั้นตอนที่ 11 การค้นหาและแทนที่คำสั่ง

 เราสามารถที่จะค้นหาตำแหน่งของคำสั่ง, แอดเดรสและสัญลักษณ์ภายในแลดเดอร์ไดอะแกรมได้อย่างรวดเร็วในโปรแกรม RSLogix 500 โดยป้อนคำที่ต้องการค้นหาในช่องดังแสดงในรูปที่ 23

รูปที่ 23 การป้อนคำสั่ง แอดเดรส หรือสัญลักษณ์เพื่อค้นหา
    

หากต้องการค้นหาและแทนที่สารถเลือกที่เมนู Search

รูปที่ 24 เมนู Search

ขั้นตอนที่ 12 การพิมพ์รายงาน

เราสามารถสั่งพิมพ์ส่วนประกอบต่าง ๆ ของโปรเจกต์เช่น ไฟล์โปรแกรม, ไฟล์ตารางข้อมูล, ข้อมูลของโปรเซสเซอร์ โดยเลือกเข้าเมนู File แล้วเลือก Report Options

รูปที่ 25 แสดงเมนูเกี่ยวกับการพิมพ์รายงาน

 

รูปที่ 26 Report Option

 

  จากขั้นตอนการทำงานที่กล่าวมาข้างต้นนั้นได้อธิบายการใช้งานและการทำงานของโปรแกรม RSLogix 500 โดยสังเขปโดยแสดงให้เห็นภาพรวมของการพัฒนาโปรเจกต์ของการควบคุมอัตโนมัติด้วยโปรแกรม RSLogix 500 กับพีแอลซี Allen Bradley

 

เอกสารอ้างอิง
- RSLogix 500 GETTING RESULTS GUIDE, Rockwell Automation Technologies, Inc.
- MicroLogix 1200 Programmable Controllers Bulletin 1762 Controllers and Expansion I/O User Manual, Rockwell Automation Technologies, Inc.