ฟูจิ ซีร็อกซ์ อีโค-แมนูแฟคเจอริ่ง มุ่งมั่นสู่การรีไซเคิลแบบไม่มีการฝังกลบ (Zero Landfill)
กองบรรณาธิการ
     
     ด้วยแนวคิดการดำเนินงานบนสมมติฐานที่ว่า ผลิตภัณฑ์ที่ใช้แล้วไม่ใช่ของเสีย แต่เป็นทรัพยากรอันล้ำค่า รวมทั้งการรักษาสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่องมากว่า 40 ปี ทำให้ปัจจุบัน ฟูจิ ซีร็อกซ์ ได้กลายเป็นบริษัทแรกที่บรรลุเป้าหมายการรีไซเคิลผลิตภัณฑ์ที่ใช้แล้วโดยไม่มีการฝังกลบ (Zero Landfill) 

     ในส่วน บริษัท ฟูจิ ซีร็อกซ์ อีโค-แมนูแฟคเจอริ่ง จำกัด (FXEM) นั้น เราได้รับการต้อนรับจาก มร.โนโบรุ อะคิยามะ ผู้จัดการทั่วไป ฝ่ายวางแผนธุรกิจและการเงิน ซึ่งได้ให้เกียรติแนะนำเบื้องต้นถึงโรงงานแห่งนี้ว่า เป็นโรงงานที่ได้ก่อตั้งขึ้นตั้งแต่เดือนธันวาคมปี พ.ศ.2547  โดยหน้าหลักคือการรวบรวมผลิตภัณฑ์ที่ใช้แล้วของฟูจิ ซีร็อกซ์ อย่างเช่น เครื่องถ่ายเอกสาร, เครื่องพิมพ์และตลับหมึกจากทั้งหมด 9 ประเทศ (ออสเตรเลีย, นิวซีแลนด์, เกาหลี, อินโดนีเซีย, มาเลเซีย, ฟิลิปปินส์, สิงคโปร์, ฮ่องกง และประเทศไทย) ในเขตพื้นที่เอเชียแปซิฟิกทั้งหมดแล้วนำมาแยกชิ้นส่วนออกเพื่อจัดแยกประเภทออกเป็นทั้งหมด 88 ประเภทมีทั้ง เหล็ก, อะลูมิเนียม, เลนส์, แก้ว และทองแดงเพื่อที่จะนำมาแปรรูปให้หมุนเวียนกลับมาใช้ได้ใหม่

โดยฟูจิ ซีร็อกซ์ จะใช้แนวนโยบายที่สำคัญในการดำเนินงานด้วยนโยบาย 3R คือ Reduce (การลดปริมาณ), Reuse (การนำกลับมาใช้ซ้ำ) และ Recycle (การแปรรูปเพื่อหมุนเวียนนำกลับมาใช้ได้ใหม่) โดยเริ่มตั้งแต่กระบวนการออกแบบผลิตภัณฑ์ไปจนถึงกระบวนการนำกลับมาใช้ใหม่เพื่อให้เกิดความคุ้มค่าสูงสุด รวมทั้งการคำนึงถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมเป็นสำคัญ

    จากนโยบายการรีไซเคิลสินค้าของทุกบริษัทให้มีการฝังกลบเป็นศูนย์ (Zero Landfill) ภายใต้แนวคิดที่ว่า “ผลิตภัณฑ์ที่ใช้แล้วไม่ใช่ของเสียแต่เป็นทรัพยากรอันล้ำค่า” นั้น ฟูจิ ซีร็อกซ์ ใช้ระบบหลัก 3 ประการ คือ ระบบหมุนเวียนแบบปิด(Closed-loop System) กล่าวคือมีผลิตภัณฑ์ที่ใช้แล้วเกิดขึ้นที่ใดหมายถึงที่นั่นย่อมมีทรัพยากร ซึ่งเป็นหลักการรองรับของ การผลิตแบบย้อนกลับ (Inverse Manufacturing) โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ผลิตภัณฑ์ที่ใช้แล้วส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุดภายใต้พันธะสัญญาในการนำชิ้นส่วนกลับมาใช้ใหม่ และหลักการ การปล่อยมลพิษเป็นศูนย์ (Zero Emissions) กล่าวคือชิ้นส่วนต่าง ๆ ที่ซึ่งไม่สามารถนำกลับมาใช้ได้ใหม่จะต้องถูกแยกส่วนและรวบรวมนำกลับมาใช้ใหม่ในรูปแบบของวัตถุดิบ

การผลิตแบบใหม่โดยใช้ระบบหมุนเวียนทรัพยากร

     สำหรับวงจรของผลิตภัณฑ์ของฟูจิ ซีร็อกซ์นั้น เมื่อมีการผลิตและจำหน่ายสู่ท้องตลาดแล้ว จะเข้าสู่ระบบปิด (Closed Loop System) โดยบริษัทผู้ผลิตซึ่งเป็นผู้จำหน่ายผลิตภัณฑ์ในแต่ละประเทศจะเป็นผู้รับผิดชอบในการเรียกเก็บผลิตภัณฑ์ที่ใช้แล้วจากลูกค้าทั้งหมด หลังจากนั้นก็จะทำการจัดส่งไปยังศูนย์รีไซเคิล ก็คือ บริษัท ฟูจิ ซีร็อกซ์ อีโค-แมนูแฟคเจอริ่ง จำกัด เพื่อเข้าสู่กระบวนการนำกลับมาใช้ซ้ำในวัตถุประสงค์เดิม (Reuse) คือการนำกลับมาผลิตอีกครั้งโดยใช้ชิ้นส่วน Reuse และส่งกลับไปจำหน่ายในท้องตลาดอีกครั้ง หากชิ้นส่วนใดไม่สามารถนำกลับกลับมาใช้ซ้ำในวัตถุประสงค์เดิมได้ ก็จะถูกแยกออกจากกระบวนการ

เพื่อไปส่งกระบวนการ นำกลับมาใช้ใหม่ โดยผ่านกระบวนการปรับปรุงหรือแปรรูป (Material Reuse)  เพื่อทำการถอดแยกตามประเภทของวัสดุ รวมถึงแยกวัตถุอันตรายออก หลังจากนั้นวัสดุเหล่านี้จะถูกส่งไปเพื่อใช้เป็นวัสดุนำกลับมาใช้ใหม่ (Material Recycling) และหากวัสดุประเภทใดที่ไม่สามารถนำไปใช้เป็นวัสดุนำกลับมาใช้ใหม่ จะถูกส่งไปเพื่อเป็น วัสดุให้ความร้อน (Thermal Recycling) โดยขั้นตอนการขนย้ายทั้งในกระบวนการ นำวัสดุนำกลับมาใช้ใหม่และนำวัสดุเพื่อให้ความร้อน จะถูกบันทึกและควบคุมด้วยใบกำกับการขนส่งทุกรายการ (Manifest) ซึ่งท้ายที่สุด วัสดุที่ได้จากผลิตภัณฑ์ที่ใช้แล้ว จะไม่มีส่วนใดถูกนำไปฝังกลบ (Landfill) ไม่ก่อให้เกิดมลพิษสู่สภาพแวดล้อม (No Pollution) และไม่มีการกำจัดอย่างผิดกฎหมายหรือลักลอบทิ้ง (No Illegal Disposal) 

  รูปที่ 1 แสดงกระบวนการผลิตแบบหมุนเวียนทรัพยากร       
    

                             รูปที่ 2 แสดงระบบหมุนเวียนแบบปิดของผลิตภัณฑ์ฟูจิ ซีร็อกซ์

     
     ส่วนขั้นตอนในการดำเนินงานนั้น FXEM ดำเนินงานภายใต้อนุสัญญาบาเซลในเรื่องของการลักลอบขนย้ายของเสียอันตรายไปทิ้งโดยใช้วิธีการควบคุมน้ำหนักเป็นหลักตั้งแต่ผลิตภัณฑ์เข้ามาสู่บริษัท โดยมีการติดตามและรายงานผลของน้ำหนักทุกกระบวนการตั้งแต่กระบวนการนำเข้า กระบวนการถอดคัดแยก รวมถึงกระบวนการจัดส่งวัสดุที่ได้จากกระบวนการถอดคัดแยกไปให้กับพาร์ทเนอร์ โดยใช้ใบกับกำกับการขนส่งเพื่อควบคุมน้ำหนักของผลิตภัณฑ์ในกระบวนการส่งมอบทุกครั้ง นอกจากนี้ FXEM ยังคำนึงถึงความปลอดภัยด้านข้อมูลของลูกค้าที่บรรจุอยู่ในหน่วยความจำถาวร (ฮาร์ดดิสก์) หรือหน่วยความจำชั่วคราว (แรม) ของเครื่องถ่ายเอกสาร

เพื่อให้มั่นใจว่าข้อมูลของลูกค้าจะไม่รั่วไหลออกไป ซึ่งระบบมาตรฐานในการจัดการความเสี่ยงดังกล่าว จะทำโดยตรวจสอบว่ามีฮาร์ดดิสก์หรือแรมอยู่เครื่องถ่ายเอกสารหรือไม่ หากถ้ามีการตรวจพบฮาร์ดดิสก์พนักงานจะมีการบันทึกซีเรียลนัมเบอร์แล้วใช้ค้อนทุบให้เสียหาย จากนั้นก็ส่งไปยังกระบวนการเจาะด้วยสว่านจนทะลุ ในส่วนของแรม พนักงานก็จะทำลายจนเสียหายด้วยการหักเป็นชิ้นและบรรจุภายในภาชนะที่จัดเตรียมไว้เพื่อรอส่งให้กับ Recycling Partner ต่อไป

     ปัจจุบัน FXEM มีกำลังการผลิตอยู่ที่ประมาณ 13 ตันต่อวัน โดยเฉพาะเครื่องถ่ายเอกสารมีปริมาณการนำเข้าประมาณ 5 พันต่อปี และในส่วนนี้จะได้เป็นเครื่องถ่ายเอกสารในประเทศไทยเองประมาณ 10-20% ในส่วนของเครื่องถ่ายเอกสารนี้ FXEM จะมีเพียงธุรกิจเดียวคือ การ Re-material คือเมื่อรับมาแล้วก็มีการคัดแยก แบ่งเป็นประเภทของชิ้นส่วน เช่น พลาสติก เหล็ก ทองแดง อะลูมิเนียม ยาง

 เพื่อรอจำหน่ายให้กับพาร์ทเนอร์ ส่วนธุรกิจของตลับหมึกนั้นจะแบ่งเป็นสองธุรกิจคือนอกจากธุรกิจการ Re-material แล้ว ยังเพิ่มการ Re-manufacturing เข้ามาด้วยคือเมื่อถอดคัดแยกแล้ว ชิ้นส่วนไหนที่สามารถใช้ได้ก็จะมีการนำมาตรวจสอบการันตีคุณภาพแล้วนำกลับมาใช้ใหม่เพื่อประกอบเป็นสินค้าใหม่อีกครั้ง โดยในปีที่ผ่านมา FXEM สามารถรีไซเคิลทรัพยากรไปแล้วมากกว่า 20,000 ตัน โดยมีความพยายามในการถอดแยกเครื่องถ่ายเอกสาร ชิ้นส่วนอุปกรณ์และตลับหมึกที่ใช้แล้ว รวมถึงบรรจุภัณฑ์ โดยแบ่งตามประเภทวัสดุให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ ทั้งนี้เพื่อให้มีอัตราการนำกลับไปใช้ใหม่ที่สูงขึ้นและเพิ่มความพึงพอใจให้กับคู่ค้าพาร์ทเนอร์อีกทาง

     
     จากการที่ FXEM ได้ดำเนินธุรกิจที่เป็นมิตรต่อสภาพแวดล้อมเป็นสำคัญ รวมถึงความตระหนักต่อกิจกรรมเพื่อสังคมซึ่งมีรัฐบาลเป็นแกนนำ จึงเป็นผลทำให้บริษัทได้รับใบรับรอง DIW-CSR จากกรมโรงงานอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (Thai Department of Industrial Works = DIW) ในด้านองค์กรที่ดำเนินกิจกรรมอย่างมีความรับผิดชอบต่อสังคม รวมถึงรางวัลเหรียญทอง ในด้านการจัดการกากอุตสาหกรรมจากกรมโรงงานอุตสาหกรรม นอกจากนี้บริษัทยังดำเนินงานภายใต้มาตรฐานที่สำคัญ อาทิเช่น ISO14000, OHSAS18000, ISO9001 ซึ่งแสดงถึงความมุ่งมั่นในการดำเนินธุรกิจเพื่อให้บรรลุเป้าหมายและเติบโตไปพร้อมกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม รวมถึงความรับผิดชอบต่อสังคมได้อย่างชัดเจน

     ปัจจุบัน ฟูจิ ซีร็อกซ์ เป็นบริษัทแรกในวงการอุตสาหกรรมที่ได้นำผลิตภัณฑ์ซึ่งมีส่วนประกอบของวัสดุรีไซเคิลเข้าไปยังตลาดของประเทศญี่ปุ่นในปี พ.ศ.2538 และได้ผสมผสานระบบรีไซเคิลนี้จนสามารถนำมาใช้ดำเนินการได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ จนกระทั่งในเดือนสิงหาคมปี พ.ศ.2543 ฟูจิ ซีร็อกซ์ได้กลายเป็นบริษัทแรกในประเทศญี่ปุ่นที่บรรลุเป้าหมายการกำจัดขยะจากผลิตภัณฑ์ที่ใช้แล้วโดยไม่มีการฝังกลบ

ด้วยความตระหนักในความรับผิดชอบต่อสังคมในฐานะองค์กรระดับโลกที่จะช่วยลดภาวะความตึงเครียดของสิ่งแวดล้อมในเขตพื้นที่จำหน่ายและการให้บริการในเขตภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกและประเทศจีน ฟูจิ ซีร็อกซ์จึงได้นำระบบรีไซเคิลที่ทรงคุณภาพทัดเทียมกับประเทศญี่ปุ่นเข้ามาใช้ในประเทศไทยอย่างเต็มรูปแบบในเดือนธันวาคมปี พ.ศ.2547 ซึ่งปัจจุบันถือว่าเป็นโรงงานแห่งเดียวในไทยที่สามารถรีไซเคิลชิ้นส่วนทั้งหมดได้เกือบ 100 เปอร์เซ็นต์