ว่าที่ร้อยตรี สุพิทักษ์ สาโรชวงศ์
พนักงานปฏิบัติการฝ่ายนำเข้า–ส่งออก บริษัท ออล-เวย์ โลจิสติกส์ จำกัด
น.ศ.หลักสูตร MS. in Logistics and Supply Chain Management ม.ศรีปทุม

          การนำเข้าส่งออกเป็นธุรกิจที่น่าสนใจในปัจจุบัน เนื่องจากมีปริมาณการนำเข้าและส่งออกมาก โดยเฉพาะการขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์ ที่มีปริมาณการขนส่งมากเป็นอันดับ 1 เมื่อเทียบกับการขนส่งรูปแบบอื่น ๆ เนื่องจากมีต้นทุนการขนส่งที่ต่ำและสามารถขนส่งสินค้าได้คราวละมาก ๆ จนสามารถสร้างเม็ดเงินให้กับประเทศมหาศาล ซึ่งการขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์จะใช้เรือเป็นพาหนะในการขนส่ง

ดังนั้นเพื่อความถูกต้อง แม่นยำ และความรวดเร็วในการขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์ เราจึงควรนำประโยชน์จากเทคโนโลยีมาใช้ให้เกิดประโยชน์มากที่สุด โดยพบว่าปัจจุบันปัญหาของสายการเดินเรือคือไม่สามารถให้บริการจองตู้คอนเทนเนอร์ได้อย่างทันเวลา เนื่องจากการหมุนเวียนกลับมาของตู้คอนเทนเนอร์ล่าช้า จึงจำเป็นต้องมีระบบการจัดการที่ดี โดยการนำระบบเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการควบคุมการเคลื่อนย้ายตู้คอนเทนเนอร์ไปยังสถานที่ต่าง ๆ ระหว่างการขนส่ง

เช่น การนำระบบ CCTV มาติดตั้งบริเวณทางเข้าบริเวณท่าเรือเพื่อตรวจจับข้อมูลเบอร์ตู้คอนเทนเนอร์ และส่งข้อมูลที่ได้เชื่อมโยงไปยังฐานข้อมูลในศูนย์ปฏิบัติการควบคุมการเคลื่อนย้ายตู้คอนเทนเนอร์ของสายการเดินเรือ ทำให้เกิดความสะดวก รวดเร็วและถูกต้องแม่นยำในการให้บริการ รวมถึงการนำระบบ RFID มาใช้ในการตรวจสอบตู้สินค้า

โดยการติดผนึกข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ลงบนตู้คอนเทนเนอร์ และบันทึกวันที่,เวลา, ประเภทของสินค้า เพื่อให้สายการเดินเรือสามารถตรวจสอบติดตามการเคลื่อนย้ายสถานะตู้คอนเทนเนอร์ได้ตลอดเวลาในระยะทางไกล ๆ โดยมีการแลกเปลี่ยนข้อมูลแบบ Real Time ซึ่งจะช่วยให้สามารถเชื่อมโยงข้อมูลไปยังส่วนที่เกี่ยวข้องได้อย่างถูกต้องและรวดเร็วในการนำเข้าและส่งออกสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์

          ดังนั้นการบริหารโลจิสติกส์และห่วงโซ่อุปทาน จึงเข้ามามีบทบาทสำคัญในการจัดการบริหารส่วนต่าง ๆ โดยการการดำเนินการทุกส่วนจะต้องสอดรับกับการทำงานที่เป็นระบบ เพื่อให้สามารถบริหารจัดการทุกส่วนให้เป็นระบบระเบียบ โดยเน้นการบูรณาการตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำจากทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง โดยการนำเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องมาใช้เป็นเครื่องมือในการทำให้เกิดประโยชน์สูงสุดในการขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์ อาทิเช่นการใช้โปรแกรมติดตามตู้คอนเทนเนอร์ ถือว่าเป็นส่วนหนึ่งที่มีความสำคัญในการให้บริการจองตู้คอนเทนเนอร์เพื่อใช้ในตรวจสอบสถานะตู้คอนเทนเนอร์ได้ตลอดเวลา ทำให้ทราบข้อมูลว่าตอนนี้ตู้คอนเทนเนอร์อยู่ที่ไหน

เมื่อลูกค้าสอบถาม STATUS ตู้คอนเทนเนอร์ก็สามารถให้คำตอบลูกค้าได้ทันทีว่าตอนนี้สินค้าที่บรรจุอยู่ภายในตู้คอนเทนเนอร์อยู่ที่ไหน และทำให้สามารถคาดเดาโดยการประมาณการได้ว่าตู้คอนเทนเนอร์จะกลับมาถึงลานที่ใช้เก็บตู้คอนเทนเนอร์เมื่อไหร่ อีกทั้งฝ่ายปฏิบัติการและฝ่ายโลจิสติกส์สามารถนำข้อมูลที่ได้จากโปรแกรมดังกล่าวมาทำการวางแผนในการหมุนเวียนตู้คอนเทนเนอร์ในรอบการเดินเรือรอบต่อไปได้

โดยจุดมุ่งหมายของการใช้โปรแกรมติดตามตู้คอนเทนเนอร์ต้องการทำขึ้นเพื่อตอบสนองความต้องการอย่างเร่งด่วนในด้านการส่งมอบสินค้าที่ถูกต้อง แม่นยำ และตรงตามเวลาที่กำหนดให้กับผู้ที่เกี่ยวข้องในทุกส่วนของโลจิสติกส์และโซ่อุปทาน เพื่อให้กระบวนการด้านการค้าและการขนส่งเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพมีความมั่นคงปลอดภัย สามารถเพิ่มศักยภาพในการแข่งขันด้านการให้บริการจองตู้คอนเทนเนอร์ได้อย่างรวดเร็ว ตรงตามความต้องการของลูกค้า ส่งผลทำให้ลูกค้าหรือผู้ส่งออกเกิดความพึงพอใจและกลับมาใช้บริการขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์กับเราอีก

          เพื่อให้เกิดความสำเร็จในการใช้เทคโนโลยีในการติดตามและควบคุมตู้คอนเทนเนอร์ผู้ให้บริการด้านสายการเดินเรือควรมุ่งเน้นดำเนินการดังต่อไปนี้

          1.เน้นความสามารถในการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีสำหรับการควบคุมการทำงานมากกว่าการให้บริการ โดยพิจารณาความเหมาะสมทางภูมิศาสตร์ที่ใช้ในการขนส่งเพื่อติดตามการขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์อย่างต่อเนื่อง กล่าวคือต้องทำการติดตามตลอดช่องทางการเคลื่อนย้ายระหว่างการขนส่งตลอดทั้งโซ่อุปทานด้วยการใช้เทคโนโลยีที่มีความปลอดภัยแก่การขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์เพื่อช่วยในการเพิ่มศักยภาพในการติดตามตรวจสอบและควบคุม

          2.ควรพิจารณาระยะเวลาที่ใช้ในการขนถ่ายตู้คอนเทนเนอร์ ซึ่งปัจจุบันมีการแข่งขันที่สูง มีการตรวจจับเวลาว่าแต่ละตู้คอนเทนเนอร์ควรใช้เวลาในการขนถ่ายสินค้ากี่นาทีในส่วนนี้ควรนำเทคโนโลยีมาปรับใช้เพื่อช่วยเพิ่มความรวดเร็วในการเคลื่อนย้ายตู้, การขนถ่ายสินค้า รวมถึงการหมุนเวียนตู้กลับมาใช้ในการบรรจุสินค้าใหม่ได้อย่างรวดเร็ว นับได้ว่าการขนถ่ายตู้คอนเทนเนอร์ เป็นปัจจัยสำคัญอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้สายการเดินเรือนำมาคำนวณเวลาในการนำเรือเข้ามาเทียบท่าเนื่องจากจะมีผลต่อต้นทุนของสายการเดินเรือ

          3.ควรมีการดำเนินพิธีการศุลกากรสำหรับตู้คอนเทนเนอร์ที่รวดเร็ว ณ “จุดตรวจสอบ” โดยเน้น การบรูณาการนำเทคโนโลยีที่หลากหลายมาประยุกต์ใช้เพื่อให้การตรวจปล่อยสินค้านำเข้า-ส่งออกเป็นไปอย่างรวดเร็ว อีกทั้งสายการเดินเรือควรจัดทำข้อมูลสารสนเทศให้เป็นมาตรฐาน เพื่อนำข้อมูลจากการจัดเก็บข้อมูลมาใช้กับทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องในการวางแผนตลอดทั้งโซ่อุปทาน เพื่อความสะดวกรวดเร็วและใช้เวลาดำเนินพิธีการศุลกากรสำหรับตู้คอนเทนเนอร์น้อยลงโดยใช้ข้อมูลสารสนเทศที่เป็นมาตรฐาน

ทำให้สามารถลดขั้นตอนการทำงาน มีความถูกต้องแม่นยำ มีความเที่ยงตรง อีกทั้งยังเพิ่มประสิทธิภาพด้านความปลอดภัยให้กับการขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์ ในส่วนของการหมุนเวียนตู้กลับมาใช้ในการบรรจุสินค้าใหม่ได้อย่างรวดเร็ว

          หากไม่มีการนำเทคโนโลยีมาใช้ก็จะก่อให้เกิดผลเสียกับองค์กรอย่างมหาศาลทางด้านอำนาจการแข่งขัน เพราะปัจจุบันมีการส่งออกมาก จึงมีผู้ให้บริการเปิดให้จองตู้คอนเทนเนอร์หลายแห่ง ส่งผลทำให้เกิดการแข่งขันที่รุนแรง กล่าวได้ว่าผู้ที่จะดำรงอยู่ในธุรกิจนี้ได้ต้องมีเอกลักษณ์พิเศษเหนือองค์กรอื่น ในด้านการให้บริการการขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์ที่ถูกต้องแม่นยำ และตรงเวลา สามารถบริหารการหมุนเวียนตู้คอนเทนเนอร์ให้กลับมาหน้างานภายในตารางเวลาและระยะเวลาที่กำหนด

ดังนั้นเพื่อให้เป็นไปตามเป้าหมายที่วางไว้ ควรนำโลจิสติกส์และโซ่อุปทานมาใช้เป็นเครื่องมือในการดำเนินงาน บริษัทจำเป็นต้องมีสายป่านยาวครอบคลุมตลอดทั้งโซ่อุปทาน โดยการสร้างเครือข่ายและพันธมิตรทางการค้า ทั้งในประเทศและต่างประเทศ เพื่อที่จะสามารถรองรับต่อความต้องการของลูกค้าให้ได้มากที่สุดซึ่งจะเป็นปฏิกิริยาก่อให้เกิดความสามารถที่เหนือกว่าในการแข่งขัน ผู้เขียนคิดว่าโลจิสติกส์และซัพพลายเชนต่างมีวัตถุประสงค์ที่แท้จริง 3 ประการคือ

          1. เพื่อให้เกิดความสามารถในการแข่งขันที่เหนือกว่า     
          2. เพื่อทำให้ธุรกิจสามารถทำกำไรได้ดีกว่า
          3. เพื่อทำให้องค์กร มีความยั่งยืนและมั่นคง

          จากแนวคิดข้างต้นหากมีการระบบเทคโนโลยีมาใช้ในทางที่ถูกต้อง จะส่งผลให้กระบวนการขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์โดยรวมดีขึ้น และทำให้การหมุนเวียนกลับมาของตู้คอนเทนเนอร์กลับมาอย่างทันเวลาภายในระยะเวลาที่กำหนดไว้ ทำให้องค์กรสายการเดินเรือที่ปฏิบัติได้ตามที่กล่าวมาข้างต้นมีชัยชนะเหนือคู่แข่งได้ในด้านส่วนแบ่งทางการตลาด เพราะปัจจุบันการขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์ทางเรือ ถือเป็นช่องทางที่สำคัญและได้รับความนิยมมากของประเทศไทย เนื่องจากประเทศไทยมีการเชื่อมโยงโครงข่ายทางคมนาคมที่สำคัญกับประเทศต่าง ๆ ในโลกที่มีท่าเรือ

อีกทั้งการขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์สามารถขนส่งได้ในปริมาณที่มากกว่าช่องทางอื่น ๆ ดังนั้นหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์ จึงได้พัฒนาการรูปแบบการติดตามและควบคุมตู้คอนเทนเนอร์ด้วยการใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัย โดยนำวิวัฒนาการด้านเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในกระบวนการทำงานไม่ว่าจะเป็นในส่วนของการบรรจุสินค้าลงไปในตู้คอนเทนเนอร์หรือกระบวนการขนย้ายสินค้าเพื่อมาบรรจุในตู้คอนเทนเนอร์

รวมถึงการตรวจสอบสินค้า ให้มีความสะดวก รวดเร็ว ปลอดภัย มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น รวมถึงทำให้ต้นทุนของกระบวนการทำงานลดน้อยลง เช่น จากเดิมมีการใช้พนักงานในการตรวจนับสินค้า จึงทำให้ตู้คอนเทนเนอร์ที่เข้ามาในลานขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์ต้องใช้เวลาในการตรวจนาน ทำให้สิ้นเปลืองเวลาและความสะดวกรวดเร็วในการนำตู้หมุนกลับไปใช้ในการบรรจุสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์ใหม่

ดังนั้นการสร้างฐานความร่วมมือเชื่อมโยงเทคโนโลยีให้เป็นแบบบูรณาการในทุกห่วงโซ่อุปทานของทุกกระบวนการ จึงเป็นทางเลือกหนึ่งที่ทำให้การขนส่งสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์ประสบความสำเร็จในธุรกิจนำเข้าส่งออกในสถานการณ์ปัจจุบัน หากทำได้ตามที่กล่าวมา โดยใช้เทคโนโลยีและหลักการจัดการโลจิสติกส์และซัพพลายเชนที่ผสมผสานกันได้อย่างลงตัว ผู้เขียนเชื่อว่าธุรกิจการนำเข้าและการส่งออกสินค้าโดยตู้คอนเทนเนอร์ของประเทศไทยไม่แพ้ชนชาติใดในโลกอย่างแน่นอน