ศูนย์ต้นทุน เป็นส่วนงานย่อย หรือขอบเขตของกิจกรรมหนึ่งในองค์กร ซึ่งทำหน้าที่ในการสะสมต้นทุน
รศ.เบญจมาศ อภิสิทธิ์ภิญโญ
มหาวิทยาลัยราชภัฎนครราชสีมา
ศูนย์ต้นทุน
ศูนย์ต้นทุน เป็นส่วนงานย่อย หรือขอบเขตของกิจกรรมหนึ่งในองค์กร ซึ่งทำหน้าที่ในการสะสมต้นทุน ประเภทของศูนย์ต้นทุนที่พบบ่อยในธุรกิจอุตสาหกรรม ได้แก่
1. ศูนย์ต้นทุนทั่วไป ซึ่งเป็นศูนย์ต้นทุนที่ประกอบด้วยรายการเครื่องมืออุปกรณ์ที่ไม่ได้เจาะจงว่าจะต้องถูกใช้เฉพาะเพื่องานใด
2. ศูนย์ต้นทุนบุคคล เป็นศูนย์ต้นทุนที่ประกอบด้วยบุคคล หรือกลุ่มบุคคล
3. ศูนย์ต้นทุนดำเนินงาน เป็นศูนย์ต้นทุนที่ประกอบด้วยเครื่องมือ เครื่องจักร และ/หรือบุคคลซึ่งทำหน้าที่งานในลักษณะคล้ายคลึงกัน
4. ศูนย์ต้นทุนกระบวนการ เป็นศูนย์ต้นทุนที่ประกอบด้วยกระบวนการอย่างใดอย่างหนึ่งโดยเฉพาะ หรือกระบวนการดำเนินงานที่มีความต่อเนื่องกัน
หน่วยต้นทุน
วิธีระบบต้นทุนงาน หน่วยต้นทุนเป็นสิ่งที่มีลักษณะเป็นงานอย่างใดอย่างหนึ่งโดยเฉพาะหรือเป็นงานที่มีลักษณะเฉพาะในกลุ่มหรือชุดการผลิตหนึ่ง ๆ เท่านั้น และต้นทุนตามสัญญาการจ้างงานหนึ่ง ๆ หน่วยต้นทุนที่ใช้ในอุตสาหกรรมที่มีความแตกต่างกันจะไม่มีความเป็นรูปแบบเดียวกัน ในขณะที่ต้นทุนช่วงจะมีลักษณะกระบวนการดำเนินงานที่มีความเป็นรูปแบบเดียวกัน ผลผลิตที่ได้คล้ายคลึงกัน จึงมีลักษณะของหน่วยต้นทุนจึงมีลักษณะที่มีความเหมือนกัน
แผนกบัญชีต้นทุน
องค์กรธุรกิจจะมีลักษณะโดยธรรมชาติและโครงสร้างองค์กรที่มีความแตกต่างกันไป ข้อมูลทางการบัญชีเป็นที่ต้องการของบุคคลต่าง ๆ ภายในองค์กร เนื่องจากเป็นปัจจัยหนึ่งที่จะมีส่วนทำให้สามารถทำการตัดสินใจภายใต้สถานการณ์ต่าง ๆ ได้ดียิ่งขึ้น
ปัจจัยในส่วนนี้จึงมีอิทธิพลต่อการออกแบบโครงสร้างองค์กรและแผนกงานบัญชีต้นทุน ในธุรกิจอุตสาหกรรม ผู้อำนวยการทางบัญชี หรือหัวหน้าของส่วนงานบัญชี จะเป็นผู้ที่ควบคุมหน้าที่งานย่อยอื่น ๆ ในทางบัญชีเพื่อการนำข้อมูลที่ได้มาใช้ในการประมาณการต้นทุนของผลิตภัณฑ์ เช่น แผนกงานงบประมาณ แผนกบัญชีการเงินทั่วไป ระบบการประมวลผลข้อมูล งานภาษี การตรวจสอบภายใน ซึ่งแต่ละหน้าที่งานย่อยจะมีความรับผิดชอบในการจดบันทึก รวบรวม รายงานลักษณะข้อมูลต่าง ๆ ที่มีความแตกต่างกันไปเพื่อนำเสนอต่อผู้อำนวยการบัญชี แสดงได้ดังภาพ
แผนกงานบัญชีต้นทุนในธุรกิจอุตสาหกรรม จะทำหน้าที่งานในด้านการจดบันทึกและรวบรวมข้อมูลต้นทุนวัตถุดิบ แรงงานทางตรง ค่าใช้จ่ายการผลิต หลังจากทำการสะสมรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ แล้ว จะนำข้อมูลที่ได้มาทำการวิเคราะห์ และจัดทำรายงานเพื่อนำเสนอให้ผู้บริหารงานได้นำไปใช้ประโยชน์ต่อการต้อสินใจในเรื่องต่าง ๆ ต่อไป
แผนกงานบัญชีต้นทุนอาจจะมีส่วนงานย่อยเพื่อกระจายความรับผิดชอบในหน้าที่งานต่าง ๆ ออกไปได้อีก ทั้งนี้เพื่อให้สามารถทำการเก็บรบรวมข้อมูลให้ทันเวลาต่อความต้องการใช้งานของผู้บริหารในแต่ละระดับขั้น ดังนั้นพนักงานในส่วนของการบัญชีต้นทุนจึงต้องทำการประสานงานกันทุก ๆ ส่วนงานย่อยภายในองค์กร เพื่อให้ทราบแนวทางในการนำมาใช้เพื่อการประเมินค่าต้นทุนที่มีความเกี่ยวข้องกับความต้องการของผู้บริหารในแต่ละระดับต่อไป
แผนกงานบัญชีต้นทุนและกิจกรรมของแผนกงานเป็นสิ่งที่ต้องมีความใกล้ชิดกับแผนกงานอื่น ๆ และกิจกรรมอื่น ๆ ภายในองค์กร เช่น แผนกงานผลิตมีความรับผิดชอบในการออกแบบการผลิต การวางแผนการผลิต และการดำเนินการผลิต จนกว่าจะได้มาซึ่งสินค้าสำเร็จรูปต่าง ๆ ตามที่ต้องการ แผนกงานวิจัยและพัฒนาจะต้องทำการประมาณการต้นทุนของผลิตภัณฑ์ที่ทำการวิจัยและพัฒนาขึ้นว่าเป็นอย่างไร ซึ่งแผนกงานบัญชีต้นทุนจะต้องเข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องกับการประมาณการต้นทุนเหล่านั้นด้วย
แผนกบุคคลมีความต้องการจ้างพนักงานที่มีความสามารถเพื่อให้ได้ผลงานที่มีประสิทธิภาพตามต้องการ อัตราการจ่ายค่าจ้างแรงงาน วิธีการจ่ายค่าจ้าง รวมถึงผลประโยชน์อื่น ๆ ที่จะมีให้แก่พนักงานจะมีแผนกงานบัญชีต้นทุนเข้าไปเกี่ยวข้องด้วยเช่นกัน แผนกงานขายทำการประมาณการยอดขายที่คาดว่าจะทำได้ นโยบายในการกำหนดว่าราคาขายของผลิตภัณฑ์ควรจะเป็นเท่าใด เพื่อให้สินค้าที่ขายออกไปมีความสามารถในการทำกำไรได้ ก็มีความต้องการใช้ข้อมูลจากแผนกงานบัญชีต้นทุนอีกเช่นกัน
สงวนลิขสิทธิ์ ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2539 www.thailandindustry.com
Copyright (C) 2009 www.thailandindustry.com All rights reserved.
ขอสงวนสิทธิ์ ข้อมูล เนื้อหา บทความ และรูปภาพ (ในส่วนที่ทำขึ้นเอง) ทั้งหมดที่ปรากฎอยู่ในเว็บไซต์ www.thailandindustry.com ห้ามมิให้บุคคลใด คัดลอก หรือ ทำสำเนา หรือ ดัดแปลง ข้อความหรือบทความใดๆ ของเว็บไซต์ หากผู้ใดละเมิด ไม่ว่าการลอกเลียน หรือนำส่วนหนึ่งส่วนใดของบทความนี้ไปใช้ ดัดแปลง โดยไม่ได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษร จะถูกดำเนินคดี ตามที่กฏหมายบัญญัติไว้สูงสุด
Thailandindustrycom_official
