ปัจจุบันแนวคิดการวัดประสิทธิผลโดยรวมในงานอุตสาหกรรม  เป็นประเด็นหนึ่งที่กล่าวถึงบ่อยในแวดวงธุรกิจการผลิต โดยเฉพาะแนวคิดการวัดสมรรถนะโดยรวม  มีองค์ประกอบหลักนั่นคือ ความพร้อมเดินเครื่องจักร ผลิตผลจากสายการผลิต และต้นทุนอายุการใช้งาน  จะมีความสำคัญต่อการประเมินประสิทธิผลและลำดับความสำคัญการจัดสรรทรัพยากร  ดังนั้นการดำเนินการจึงเริ่มจากการศึกษาสภาวะตลาดและวัตถุประสงค์ทางธุรกิจ เพื่อประเมินแนวทางเพิ่มความสามารถทำกำไร  เป็นปัจจัยในการเพิ่มมูลค่าให้กับธุรกิจและการตัดสินใจการลงทุนสินทรัพย์อย่างเหมาะสม  สำหรับปัจจัยต้นทุนการบำรุงรักษา  มักมีการประเมินเป็นสัดส่วนของมูลค่าสินทรัพย์การเปลี่ยนทดแทน (Replacement asset value:RAV)  ที่นิยมใช้เป็นตัวชี้วัดสมรรถนะ และการเทียบเคียงในงานอุตสาหกรรม  แต่มาตรวัดดังกล่าวไม่ได้ครอบคลุมถึงปัจจัยอายุเครื่องจักรและสภาพการใช้งาน  ดังนั้นการวัดประสิทธิผลสำหรับผู้ประกอบการประกอบด้วยปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ดังนี้ 

การบริหารอายุการใช้งานเครื่องจักร

.

การบริหารอายุการใช้งานเครื่องจักรเป็นการวัดผลทางการเงิน  ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของมาตรวัดความสำเร็จของธุรกิจ ดังนั้น ELM จึงประเมินปัจจัยที่มีผลกระทบต่อต้นทุนความเป็นเจ้าของ  ประกอบด้วย การออกแบบที่เหมาะสม การติดตั้ง และการปฏิบัติงาน เนื่องจากต้นทุนที่เกิดขึ้นประมาณ 60 % ของต้นทุนบำรุงรักษาอายุการใช้งาน  เกิดจากปัญหาความบกพร่องจากปัจจัยดังกล่าว  ซึ่งผลการศึกษาได้ยืนยันว่าเครื่องจักรและอุปกรณ์ที่มีความน่าเชื่อถือสูงสุดจะเกิดต้นทุนอายุการใช้งานต่ำสุด  นั่นแสดงว่าสินทรัพย์เครื่องจักรมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกับความสามารถทำกำไร และสามารถประเมินด้วยแบบจำลองการเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐศาสตร์ (Economic Value Added:EVA) เป็นการวัดกระบวนการสร้างคุณค่าที่มีประสิทธิผลกว่าผลตอบแทนจากการลงทุน และการวัดผลจากต้นทุนบำรุงรักษาตามสัดส่วนของมูลค่าสินทรัพย์การเปลี่ยนทดแทน

.

ดังนั้น EVA จึงถูกใช้เป็นมาตรวัดทางการเงินเพื่อแสดงมูลค่าทางประสิทธิผลเครื่องจักร  ดังนั้น EVA  ทำให้ผู้บริหารสามารถวัดผลกระทบทางเศรษฐศาสตร์ เพื่อใช้ตัดสินใจทางกลยุทธ์ธุรกิจ และการลงทุนในสินทรัพย์ทุน ดังเช่น เครื่องจักรและปัจจัยการผลิต  สอดคล้องกับแนวคิดการบริหารตามมูลค่า และการวิเคราะห์มูลค่าเพิ่มของผู้ถือหุ้น  

..

รูปที่ 2 การเชื่อมโยงระหว่างงบการเงินกับมูลค่าเพิ่มของผู้ถือหุ้น

สำหรับแผนภูมิการไหล ดังรูปที่ 2 ได้แสดงความสัมพันธ์ขององค์ประกอบมูลค่าผู้ประกอบการ  โดยเฉพาะทางด้านบนของรูปที่ 3 แสดงถึงปัจจัยที่จำเป็นในการประเมินมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐศาสตร์  คำนวณด้วยผลกำไรจากการดำเนินงานหลังหักภาษี ลบด้วย ต้นทุนของทุน  หากค่า EVA ที่คำนวณได้มีค่าเป็นบวกนั่นแสดงถึงมูลค่าที่เพิ่มขึ้น  แต่หากผลลัพธ์มีค่าเป็นลบก็แสดงถึงมูลค่าที่ถดถอย  สำหรับผลการศึกษาองค์กรข้ามชาติ  ส่วนใหญ่พบว่าในช่วงเวลาที่เศรษฐกิจเติบโต  จะกำหนดเป้าหมายการเพิ่มมูลค่าหรือ EVA สูงกว่า 20 % และในช่วงที่ภาวการณ์ลงทุนไม่อำนวย ได้ระบุมูลค่าเพิ่มไม่ต่ำกว่า 0 % ส่วนช่วงล่างของแผนภาพแสดงถึงฝ่ายปฏิบัติงานสนับสนุนที่มีการเชื่อมโยงระหว่างกันและช่วงกลางของแผนภาพแสดงแนวคิด OEE ที่สัมพันธ์เชื่อมโยงกับยอดขาย

รูปที่ 3 แบบจำลองปัจจัยมูลค่าผู้ประกอบการกับมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐศาสตร์

รูปที่ 4 องค์ประกอบประสิทธิผลเครื่องจักรโดยรวม(OEE)

สำหรับประสิทธิผลเวลาการผลิต (Timed Production Effectiveness:TPE)  เป็นการขยายขอบเขตของ OEE ด้วยการรวมปัจจัยต้นทุนแปรสภาพที่มีบทบาทต่อความสามารถทำกำไรขององค์กร โดยแสดงด้วยความสัมพันธ์ดังนี้

TPE  = อัตราผลิตผลจากสายการผลิต x ความพร้อมทางเวลา x ประสิทธิผลการแปรสภาพ

อัตราผลิตผลจากสายการผลิต  คิดจากผลิตผลที่สอดคล้องตามข้อกำหนด  เทียบกับปริมาณผลิตผลตามเป้าหมาย นอกจากนี้ยังพิจารณาปัจจัยเวลาการผลิต  ที่สะท้อนถึงผลิตผลที่เกิดขึ้นมีความสอดคล้องกับกำหนดการ เนื่องจากผลิตผลที่เกิดขึ้นจริงอาจสูงกว่าที่ระบุไว้ในกำหนดการ นั่นคือ Production output อาจสูงกว่า 1  แต่หากผลิตผลที่เกิดขึ้นไม่สอดคล้องกับข้อกำหนด และต้องขายในราคาที่ต่ำกว่าราคาเป้าหมายก็จะส่งผลต่อรายได้ที่ลดลง  ผลคูณระหว่างอัตราผลิตผลจากสายการผลิตกับความพร้อมทางเวลาแสดงด้วยประสิทธิผลสินทรัพย์

ความพร้อมทางเวลา เป็นปริมาณเวลาของเครื่องจักรหรือองค์ประกอบของระบบ  สามารถดำเนินการสร้างผลิตผลเมื่อเทียบกับเวลาตามตารางการผลิต  ดังนั้นความพร้อมทางเวลาจึงสะท้อนถึงสภาพการเดินเครื่องและความพร้อมของสายการผลิต

ประสิทธิผลการแปรสภาพ  จะถูกใช้สำหรับวัดประสิทธิภาพของแต่ละองค์ประกอบของระบบหรือหน่วยการผลิต สามารถประเมินได้จากต้นทุนแปรสภาพตามแผนเทียบกับต้นทุนแปรสภาพที่เกิดขึ้นจริง นั่นคือ หากต้นทุนที่เกิดขึ้นจริงต่ำกว่างบประมาณหรือต้นทุนที่ระบุไว้ในแผนก็แสดงถึงประสิทธิผลสูงขึ้น โดยต้นทุนแปรสภาพจะต้องครอบคลุมถึง ค่าระบบสาธารณูปโภค ค่าเชื้อเพลิง ค่าบำรุงรักษา  ค่าใช้จ่ายทางสำนักงาน และต้นทุนการกำจัด

รูปที่ 5

สำหรับองค์กรชั้นนำจะให้ความสำคัญต่อประสิทธิผลการแปรสภาพ  โดยมีการติดตามประเมินผลด้วยต้นทุนแปรสภาพที่ลดลงและการลดอัตราการเกิดของเสีย  ดังนั้นจึงได้มุ่งฝึกอบรมบุคลากรให้มีทักษะการปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและสามารถลดความผิดพลาดในขณะปฏิบัติงาน  นอกจากนี้ยังให้ความสำคัญกับการจัดเก็บข้อมูลอย่างเป็นระบบเพื่อใช้สำหรับการประเมินผลได้อย่างแม่นยำ

- โกศล  ดีศีลธรรม, การจัดการบำรุงรักษาสำหรับงานอุตสาหกรรม, บ.เอ็มแอนด์อี จำกัด, 2547.

- โกศล  ดีศีลธรรม, การสร้างประสิทธิผลระบบบำรุงรักษา, บ.ซีเอ็ดยูเคชั่น จำกัด(มหาชน), 2548.